Maandelijks luchtalarm

14 maart 2020
tekst: Arend Postma; foto’s: Pixabay

Het luchtalarm, elke eerste maandag van de maand om precies 12 uur, is de bevestiging dat ik nog besta. Want op maandagmorgen ben ik altijd in het Binnenbos in Kerckebosch om de week weer op te pakken. Het Binnenbos is een ideale omgeving om te werken. Enerzijds vanwege de perfecte koffie en anderzijds omdat het een smeltkroes is van uiteenlopende personen en herkomsten. Door mijzelf een beetje af te sluiten kan ik er ongestoord werken met op de achtergrond verrassende gesprekken en onverwachte wendingen.      

Het luchtalarm is een even vertrouwde als archaïsche schreeuw uit een tijdperk dat vooral herinneringen aan de Koude Oorlog oproept - een periode, in de tweede helft van de 20^ste eeuw, van gewapende vrede tussen de communistische en kapitalistische wereld. Niet alleen ideologisch waren het twee verschillende werelden. Ook fysiek. Want tussen Oost- en West-Europa liep een muur die bewaakt werd door zwaarbewapende Oost-Duitse grenspolitie met honden.  

Door gedegen doctrine ontstond in het westen een simplificatie van de werkelijkheid: de Amerikanen waren ‘goed’ en de Russen ‘slecht’. In westerse films sprak de ‘slechterik’ Engels met een Russisch accent en in de media werden de Russen donker en kwaadaardig afgeschilderd.

Dit was uiteindelijk alleen maar perceptie. Want ooit, ver voor de val van de muur, zag ik in Moskou op de televisie een Russische serie waarin de Amerikanen de ‘slechteriken’ waren net als in de Russische kranten.

Toen, op 9 november 1989, viel de muur. Die dag, was in mijn perceptie de grootste gebeurtenis uit de geschiedenis, want daarna is de wereld nooit meer hetzelfde geworden.

Vandaag de dag is de wereld een schoolplein. Een schoolplein waar presidenten met een uitgesproken ego samenscholen en ruzie maken. Wat ze drijft is persoonlijke macht en rijkdom verkrijgen via een economische, populistische of religieuze boodschap. Het is daarom karakter gebonden en ze lappen alle regels van beschaving en fatsoen aan hun laars.

Poetin kan een zekere geniepigheid niet ontzegd worden. Hij trapt tegen de schenen, daagt uit en verhoogt de olieproductie waardoor de olieprijs door vraag en aanbod daalt. Dit vindt het Amerika van Trump met zijn schalie-olieboeren niet echt leuk want dan is schalie-olieproductie niet meer rendabel. Maar ja, Poetin doet dat omdat Trump Rusland dwars zit door de pijpleiding Nord Stream 2 naar Europa te dwarsbomen.

Xi Jinping wil persoonlijke macht door al zijn 1,4 miljard onderdanen via een educatieve app in de gaten te houden. Zijn droom? Een mondiale uitrol zodat hij de hele wereld controleren kan. Daar heeft hij wel een chipmachine van het Veldhovense ASML voor nodig. Dat kan Trump dan weer niet hebben.

Als weggebruiker beschouwt Trump, aan wiens geestelijke gesteldheid nog weleens getwijfeld wordt, de hele wereld als spookrijder.

Maar het moet gezegd worden: ze laten zich wel allemaal ontregelen door Greta Thunberg, het licht autistische meisje van 17 uit Zweden dat over de oceanen zeilt.

In het tumult nestelen zich vele grenzeloze internetplatforms als Amazon, Alibaba en Facebook.

Zie hier de globalisering doordrenkt van geopolitiek op het hoogste podium.

Misschien is het maandelijkse luchtalarm helemaal niet meer nodig en ik hoop het van harte. Dan heeft het zelfs iets geruststellends.

Volgende column: Bellers klaar: bellen maar!