Gouwenaren

30 april 2022
tekst en foto’s: Claire van Spanje-Blom

Een man van middelbare leeftijd, zittend in een rolstoel werd ons kantoor binnen gereden. Er volgde een spraakwaterval. Open, puur en zelfspot, zijn woorden die toen in mij naar boven kwamen. In de korte kennismaking werd ik deelgenoot gemaakt van zijn roerige bestaan en vergevorderde ziekte. Desondanks zag hij er jeugdig uit. Guitige ogen in een vriendelijk gezicht. Ik was enigszins beduusd van de overdonderende ‘meet-and-greet’. Koen was net gearriveerd in het hospice. Hij woonde alleen in een appartement in Zeist en was niet meer in staat om voor zichzelf te zorgen. Alle hulp van zijn zorgzame vriendin Lucie ten spijt. Een opname was noodzakelijk geworden.

Tijdens een verzorgingsmoment vertelde Koen mij over zijn jeugd. Een jeugd die werd gekenmerkt door de zorgen om zijn moeder met MS en zijn aan alcohol verslaafde vader. Het huwelijk van zijn ouders hield geen stand en dat had grote impact op de nog jonge Koen. Hij werd steeds moeilijker benaderbaar en maakte de verkeerde keuzes. Zijn destructieve gedrag had invloed op relaties met familie en vrienden, zijn gezondheid en financiële situatie. De laatste jaren ging het hem gelukkig steeds beter, totdat hij ziek werd.

Koen zag het levenslicht in Gouda en groeide er op. Ik vertelde hem dat ook ik in Gouda ben geboren, maar dat ik daarna de stad nooit meer heb bezocht. Het leven begon, zowel voor Koen als voor mij, in het Sint Jozefziekenhuis. We lachten om het toeval.

Er kwam dagelijks bezoek voor Koen, maar de aanwezigheid van Lucie was hem het dierbaarst. Fysiek namen zijn krachten snel af. Toch kwam er meer rust in zijn bestaan. Mentaal voelde hij zich ‘top’. Het moeizame contact met zijn zus was herstellende. En de bemiddeling vanuit het hospice met betrekking tot het oplossen van zijn geldzaken werkte bevrijdend. Het verblijf in het hospice benoemde hij als de mooiste periode van zijn leven.

Vijfentwintig jaar lief en leed met zijn Lucie wilde Koen niet ongemerkt voorbij laten gaan. Er werd besloten om met enkele dierbaren een bescheiden feestje te vieren. Compleet met een hapje, drankje en slingers. Echter, Koens situatie verslechterde snel, waardoor het samenzijn niet kon doorgaan. “Jammer, maar het is gewoonweg niet anders”, zei hij erover. Tijdens mijn nachtelijke ronde trof ik Koen benauwd aan. Ik schatte de situatie in, gaf hem verlichtende medicatie en belde Lucie. Koen reageerde nog op haar komst en was vanaf dat moment niet meer aanspreekbaar. Ze hield zijn hand vast en verklaarde haar liefde en dankbaarheid aan hem. Het ontroerde mij. Koen overleed enkele uren later, heel rustig, in het bijzijn van Lucie en van mij. Het intieme moment van het levenseinde en ik mocht daarbij zijn…

Zijn sterfdag was de zaterdag van het geplande jubileumfeestje. Een dag, die ondanks diep verdriet, in het teken stond van hun liefdevolle verbondenheid. De gevraagde dierbaren waren aanwezig, als steun en troost voor Lucie. De bestelde petitfourtjes zijn bij het gesprek met de uitvaartbegeleider gepresenteerd. En de twee rode rozen namens het  hospice-team, waren voor de ceremonie van het uitgeleide doen. Eén mooie roos voor Lucie en de tweede roos kreeg een plekje bij Koen in de kist. Bij de brandende kaars werden de woorden van afscheid  uitgesproken. De slingers en ‘bubbels’ zijn vanzelfsprekend achterwege gelaten...

De laatste jaren heb ik de onuitgesproken wens om nog eens terug te gaan naar mijn geboortestad. En specifieker; om in december Gouda bij Kaarslicht te bezoeken. Iets wat Koen en Lucie overigens ook een paar keer hebben gedaan. In het magische licht van de honderden kaarsen zullen mijn gedachten gaan naar mijn eigen leven. De mensen die er betekenis aan geven en hebben gegeven. Het gaat er zeker een keer van komen!

Dankzij Koen
is Gouda is meer dan 5 letters
Mijn herinnering aan Gouda is pas geboren