Zeist genoot van The Passion

31 maart 2024
tekst en meeste foto’s: Ronald Camstra; onderste foto: Dick van Ginkel

Al weken zinderde Zeist van de voorpret, en op ‘witte’ donderdag 28 maart was het dan zo ver: The Passion. Tussen het gemeentehuis en Figi was een enorm lang podium verrezen, een soort christelijke catwalk. Heel Zeist liep uit om een kijkje te nemen: sommigen vol verwachting, sommigen nieuwsgierig, sommigen met wat scepsis over het religieuze karakter of de zeven ton die het de gemeente kost.

In de peiling die Zeistermagazine van tevoren hield zie je die uiteenlopende houding terug. Ongeveer éénderde van de respondenten ging live kijken, en nog eens een kwart keek op tv. Daarentegen gaf 16 procent aan niet zo geïnteresseerd te zijn, 4 procent vindt het een te religieus evenement en 18 procent vond zeven ton teveel gemeenschapsgeld voor één avond cultuur.

Toen het feest om tien uur afsloot met de wederopstanding van Jezus op het dak van Slot Zeist, was er op straat van de scepsis weinig meer te merken. Zeist was in spectaculaire beelden heel Nederland doorgegaan. Het gemeentehuis was zeer mooi verlicht in paarse kleuren, en Angela Schijf zette prachtig een kwetsbare Maria neer in de oude ingang van het gemeentehuis. Tussendoor werden er filmpjes getoond van andere delen van Zeist: de KNVB, het station van Zeist (de regie zoomde het woord ‘Driebergen’ opvallend uit beeld), de wijngaard, het Walkartpark. Vanuit citymarketing bezien lijkt het een rendabele investering.

Ook voor de niet-gelovige Zeistenaar was er een boel te beleven. Bekende popsongs waren in een nieuw jasje gestoken, van Fix You van Coldplay tot Zwart Wit van Frank Boeijen. Tussen de liedjes door mengde de ‘verteller’, de bekende schrijver Kluun, het historische verhaal met veel actualiteit: van de dood van Alexej Navalny in een Russisch strafkamp tot politici die collega-politici bedreigen in de Tweede Kamer.

Veel aandacht besteedde Kluun aan het Christelijke thema vergeving. Petrus en Judas hadden fouten gemaakt, maar fouten maken mag, en iedereen verdient een tweede kans. Kluun zette zich af tegen de Nederlandse cancelcultuur: “In Nederland ben je een held, sta je op een voetstuk, maar als je één keer een vergissing begaat, één verkeerde tweet, en je wordt gecanceld, uitgekotst en verketterd”. Dat moet stoppen, zei Kluun: “Ik heb ook fouten gemaakt. Iedereen maakt fouten. Stop met cancelen en geef mensen een nieuwe kans”. Daarom was ‘ik geloof in jou’ het centrale thema dit jaar.

Ook in de wandeling van het verlichte kruis (250 kilo zwaar) kwam dit thema aan de orde. Het kruis schuifelde in langzaam tempo van het Christelijk Lyceum via de Lyceumlaan, Wilhelminapark en Krullelaan om Figi heen naar het podium, een wandeling die meer dan een uur duurde. Langs de lijn sprak Anita Witzier met een jongen die zwaar verslaafd was geweest aan alcohol, maar daar uiteindelijk overheen was gekomen dankzij de aanhoudende steun van zijn moeder, die in hem bleef geloven, ook in de zwaarste perioden. Even later sprak ze een vrouw die op school had doorgezet dankzij de steun van één lerares die had uitgesproken dat ze in haar geloofde: “zie je wel dat je het kunt!”. Het is belangrijk om in de medemens te blijven geloven.

Als je een soort popconcert had verwacht, dan lag het tempo wat laag. Kluun vertelde veel, wat voor de tv wellicht prima is maar op een podium erg statisch overkomt. Sowieso was het duidelijk in de eerste plaats een tv-opname, meer dan een live-show. Tijdens de vooropgenomen filmpjes gebeurde er op het podium weinig, net als wanneer er overgeschakeld werd naar het wandelende kruis. Het leek op straat of podium en kruis eigenlijk maar weinig met elkaar te maken hadden gedurende de anderhalf uur durende happening. Maar de momenten dat het podium wél centraal stond in de tv-show, dan knalde het ook lekker. De band van Eric van Tijn ging los, het helemaal wit geklede koor swong de pan uit, en onder de 12 discipelen (wel wat ongevoelig gecast: Jezus, Petrus, Maria en de ongelovige Thomas waren blank, maar uitgerekend verrader Judas werd gespeeld door een acteur van kleur) zaten krachtige stemmen die het hele plein wisten te raken. Op cruciale momenten was het publiek ook figurant, en verscheen op de grote schermen was ze moesten roepen, zoals “Kruisig hem!”. Het publiek deed aarzelend was haar werd opgedragen. Wat zou er gebeuren als het publiek zou besluiten de loop van de geschiedenis te wijzigen?

Na afloop stroomde het publiek de autovrije Slotlaan op. Het was er druk en gezellig, overal stonden groepjes mensen na te kletsen. Dit deed raadslid Dick van Ginkel (niet eens van GroenLinks, dat al langer voor een autovrije Slotlaan pleit) op X verzuchten: “Stel je eens voor: de Slotlaan in de zomer ‘s-avonds een aantal keren de mooiste wandellaan ter wereld? (en natuurlijk dan vol terrasjes en veel kunst, muziek en cultuur)”. The Passion laat je dromen, en laat je geloven dat het kan.