Een goed huis

5 januari 2020
tekst: Claire van Spanje-Blom, foto: Esther Donker

Claire van Spanje-Blom is verpleegkundige en werkt ruim vier jaar in hospice Heuvelrug aan de Arnhemse Bovenweg in Zeist. Hospice Heuvelrug is een kleinschalig gastenhuis waar zorg wordt geboden aan mensen in hun laatste levensfase. Claire schrijft columns over haar werk. De namen in de columns zijn niet de echte namen van de gasten in het hospice.
 

Een man en een vrouw van middelbare leeftijd lopen richting de hoofdingang van Wooncentrum Heerewegen. Eerlijk gezegd een onopvallend stel. Toch blijf ik vanuit het hospice naar hen kijken, totdat ze binnen zijn. Waarom houd ik me langer dan gebruikelijk met deze mensen bezig? Er komen dagelijks immers tientallen bezoekers door die deur.

Ze liepen blijkbaar niet met een bepaalde nonchalance over het parkeerterrein. Geen tred van hier-zijn-we-dan-al-weer. Het is hun ‘première’ hier, zo zag ik wel aan beider houding. Hoe hoog is eigenlijk de spreekwoordelijke drempel van dit gebouw? ... een moment voor je bezoek aan een dierbaar familielid? ...net na die ingrijpende verhuizing naar een laatste woonplek?...of juist bij een eerste kennismakingsbezoek?...

Enkele minuten later komt het paar ons hospice binnenlopen. Een vermoeide blik in de ogen. Tijdens mijn begroeting vraag ik voor wie ze komen. Meneer vertelt dat er al telefonisch contact tussen het ziekenhuis en mijn collega is geweest. Ze blijken op de hoogte te zijn van de vrije gastenkamer. Nu komen ze even kijken naar het hospice. Het klinkt laagdrempelig, maar ik voel de noodzaak. Ze verklaren nogmaals hun aanwezigheid: ze willen zelf zien of dit hospice een fijne laatste plek is voor hun doodzieke zus en schoonzus Ine.

Ik stel mezelf de vraag: Wat verwacht iemand eigenlijk van een laatste plek?

Dat is natuurlijk heel persoonlijk. De één zal de nadruk leggen op de sfeer en de gastvrijheid. Het verse kopje koffie en een luisterend oor. De ander geeft prioriteit aan het interieur. Kunst, meubilair of lichtinval.  Een kamer ingericht met een deel van je eigen spulletjes. Of de best mogelijke zorg en begeleiding. Omringt met iedereen die je liefhebt. Misschien zelfs met je huisdier, die ook welkom is? Wellicht het eerste contact met de verpleegkundige of vrijwilliger; dat je je gehoord en begrepen voelt…

Hun bezoekje is dus onverwachts. Gelukkig kan ik voldoende tijd maken voor een gesprek en een bezichtiging. We gaan zitten met een kop koffie en ik laat hen praten over Ine. Ze vertellen over haar leven als hondenfokker en -trainer en vervolgens over haar progressieve ziekteproces. Een intens verdrietige familie zit tegenover mij. Na een moment van stilte bedaren de emoties en is er ruimte voor informatie over het hospice. Daarna zal ik hen de eventuele kamer voor Ine laten zien.

Ik neem de broer en zijn echtgenote mee voor de rondleiding. Hebben wij eigenlijk een goed huis? Voor een korte periode misschien ook Ine’s huis. Ik toon eerst de eenvoudige, maar schone badkamer. Daarna de gastenkamer. Deze is volledig, maar vooral praktisch ingericht. En over smaak valt gewoon te twisten. Hier en daar ook de onvermijdelijke gebruikssporen. Hetzelfde geldt voor de gemeenschappelijke ruimten. Ik zie het en zij zien het.

Ze kijken enigszins zorgelijk, maar dat zal wellicht vanwege hun grote verantwoordelijkheid zijn; het vinden van een fijne plek met de juiste zorg voor Ine.

We gaan nogmaals zitten in de gezellige, met warme kleuren gedecoreerde, huiskamer. De tot nu toe stille broer van Ine en zijn vrouw struikelen bijna over hun woorden om de persoonlijke indrukken weer te geven. Het  gemoedelijke telefoontje, het gastvrije ontvangst van vanavond en de gezellige sfeer gaven direct de doorslag. Ja, ze hadden gezien dat het hospice tamelijk gedateerd (*) is, maar Ine had haar hele leven niets met spullen. Liefde van de mensen en dieren om haar heen, daar ging het om.

Een dag later werd de kamer voor Ine.

Ze heeft er zelf bewust voor gekozen om haar honden niet meer naar het hospice te laten komen. Een tweede afscheid van haar geliefde viervoeters kon ze niet meer aan.

Voor Ine en haar familie is het hospice ruim een week een heel goed huis geweest.

(*) het hospice heeft onlangs een opknapbeurt ondergaan met de hulp van een interieurstyliste. Het beschreven bezoek dateert van daarvóór.

Volgende column: 10 jaar bushalte