1 april 2019
tekst: Steven Spaargaren, foto: Pixabay
In het basisonderwijs zijn allerlei ontwikkelingen aan de gang. Het algemeen bijzonder onderwijs groeit sterk. Islamitische scholen en vrije scholen zijn in opkomst. Iedereen mag in ons land een school beginnen. Dat heeft te maken met de vrijheid van onderwijs en dat staat in de grondwet. Maar er is meer aan de hand. De nadelen worden steeds meer zichtbaar. Is de tweedeling in het onderwijs nog te veranderen?
In Zeist-West gaat na de zomer een eerste islamitische school van start. De school Al Amana denkt in augustus met acht groepen voor alle leeftijdsgroepen te beginnen. Directeur en bestuursvoorzitter Karim Salihi zegt in het Algemeen Dagblad van 18 februari: “We wilden eigenlijk beginnen met de eerste zes groepen, maar kregen van ouders de vraag of er ook plaats was voor kinderen in de oudste groepen. Door een fusie verdwijnt een school in Zeist-West. Die leerlingen hadden geen zin
om mee te gaan met de fusieschool. Dus nu hebben we alle groepen.”
Ik kan me deze ontwikkeling wel voorstellen. Ieder in de eigen nieuwe zuil. Dat zien we overal opsteken. De segregatie is compleet. De hoog opgeleide ouders wijken uit naar andere vormen van onderwijs zoals de vrije scholen. Rijk en arm keurig gescheiden. Als rijk kind kom je geen arm kind meer tegen.
In het televisieprogramma Nieuwsuur van 26 februari jl. wordt er uitgebreid op ingegaan. In diverse grote steden wordt de tweedeling zichtbaar. Hoogopgeleide ouders kiezen voor de vrije school. Op een stadschool in Utrecht hebben acht ouders een vrije school opgericht. De nadruk ligt op creatieve vakken en minder op het halen van cijfers. Muziek neemt weer een belangrijke rol in. In de les komen de zogenaamde witte en zwarte kinderen elkaar niet meer tegen. Daarbuiten wel hopelijk.
In Amsterdam hebben ze een andere visie. Volgens wethouder Marjolein Moorman (PvdA) is de school de plek waar je leerlingen van een andere cultuur tegenkomt. De gemeente heeft een plan gemaakt om de segregatie tegen te gaan. Dat geeft hoop en hoop doet leven.
De groei van de vrije school en de islamitische school zijn goed te verklaren. Het zijn vormen van algemeen bijzonder onderwijs. Dat past bij Nederland. De vrijheid van onderwijs is een belangrijk goed. Ieder in z’n eigen bubbel, in z’n eigen netwerk. De tweedeling in het onderwijs wordt steeds groter. De basis is artikel 23 van de Grondwet. Dat garandeert de vrijheid van onderwijs en dateert uit 1917.
Alleen de nadelen worden steeds meer zichtbaar. Daarmee worden we geconfronteerd. Is dat nog te veranderen? Ik hoop van wel. Dat betekent omvorming van artikel 23. Op weg naar het openbaar onderwijs…….
Volgende column: Pittig ontbijtje
En nu graag concreet
"De vrijheid van onderwijs is een belangrijk goed" O ja? Waarom dan? Graag uitleg of onderbouwing. Of is dit alleen een stoplap?
"De nadelen worden steeds meer zichtbaar" O ja? Waar dan? Graag concrete voorbeelden.
Wat ik weet van de vrijeschool is dat er zeker geen meerderheid van rijke ouders is. Naast een heel groot aandeel niet-rijke ouders zijn er ook arme ouders. En zwarte ouders. Zelfs in relatief witte dorpen hier in de buurt. En in Amsterdam-Noord is er de vrijeschool multicultureler dan in Amsterdam -Zuid.
En dan de oproep "Op weg naar openbaar onderwijs...", er zijn zat openbare scholen die jenaplan doen, of montessori, of vrijeschool. Alles beter dan staatsonderwijs. Het ministerie van onderwijs is het laatste bolwerk van het bolsjewisme. Leraren worden gestoord van alle opgedrongen 'vernieuwingen'. Dat er een lerarentekort is komt niet alleen door salarisachterstand, ook doordat er veel te weinig ruimte is om je eigen pedagogische inspiratie in te brengen. Dus als er scholen zijn met een identiteit die leraren weten te trekken, moeten we die koesteren.
Schuif het niet af op kinderen
Waar ik wel eens boos van word, is als wereldproblemen die volwassenen moeten oplossen, op kinderen worden afgeschoven. "Verander de Grondwet zó dat kinderen worden gedwongen uit hun bubble te komen". "Leer kinderen afval scheiden" etc.
Nee meneer, wij volwassenen moeten zelf uit onze bubbel komen en verbondenheid met mensen uit andere groepen aangaan. Er van uitgaand dat u een witte middenklasser bent: hoeveel verbondenheid of vriendschap heeft u zelf met rijke mensen, met arme mensen, met zwarte mensen?
Weinig? En dan moet het onderwijs het maar oplossen, wat u zelf niet kunt? Ontwikkeling kan alleen in vrijheid gebeuren, daarom is vrijheid van onderwijs in de Grondwet vastgelegd.
tweedeling basisonderwijs
Ben het zeer van harte eens met Jelle Schötteln..., mede vanuit eigen ervaring als "arme" (ex)ouder van de vrije school.
Geen best artikel.
Wat een merkwaardige artikeltje: de vrijheid van onderwijs die we in Nederland gelukkig hebben zorgt juist voor het tegenovergestelde van een tweedeling. Er bestaat, ook in Zeist, een heel pluriform onderwijslandschap.
Voor elk wat wils, of dat nou de geloofsovertuiging is (christelijk, islamitisch of openbaar) of de pedagogische overtuiging is (montessori, jenaplan, vrijeschool)
In de inleiding worden nadelen genoemd van de vrijheid van onderwijs, maar ik zie ze niet overtuigend langskomen in het artikel zelf.
Ik ben bang dat de schrijver zijn eigen bubbel niet heeft verlaten om dit artikel te schrijven. Een opsomming van vooroordelen en vooronderstellingen over allerlei vormen van onderwijs die hij overduidelijk niet kent.
Een reactie
Beste Jelle,
Hierbij wil ik reageren op jouw twee reacties. In mijn column heb ik getracht trends in het basisonderwijs aan te geven. Ik heb het idee dat jij op zoek gaat naar de feiten. O ja? Waarom dan? De eerste islamitische school die deze zomer in Zeist-West van start gaat. Vervolgens de vrije school die aan de orde komt in het laatste deel van het televisieprogramma Nieuwsuur van 26 februari jl. Kijk daar naar en zie hoe de tweedeling in het basisonderwijs tot stand komt. Nieuwsuur is een betrouwbaar medium.
Tot slot nog staatsonderwijs. Om te zeggen dat het ministerie van onderwijs het laatste bolwerk van het bolsjewisme is, lijkt me onzinnig. Ik zou bijna zeggen: O ja? Waarom dan?