Droom en daad

20 november 2022
tekst: Henny Fokkema; foto: Pixabay

De huizen
zijn nog
donker en
de dromen 
nog niet af.

Joke van Leeuwen

Bovenstaand citaat is de leidende dichtregel van de 39ste Nacht van de Poëzie die afgelopen oktober in Tivoli gelukkig opnieuw plaatsvond. Het was een prachtige Nacht. Om Elsschot te parafraseren, het was een Nacht waarin wetten en praktische bezwaren droom en daad niet in de weg stonden.

Afgelopen woensdag pleitte de oud-politicus en kinderboekenschrijver Jan Terlouw bij Op1 voor een “toekomststoel”, een lege stoel die in iedere vergadering en elk overleg de toekomst vertegenwoordigt. Een lege stoel die beleidsmakers en politici helpt herinneren om de  consequenties van de politieke beslissingen en de belangen van toekomstige en huidige generaties mee te wegen.

In de raadsvergadering van de gemeenteraad van 8 november was het belangrijkste onderwerp de begroting voor 2023. De gemeente Zeist is op de toekomst voorbereid wanneer het de financiën betreft. De komende vier jaar is er 16 miljoen euro beschikbaar voor nieuw beleid. Dat lijkt veelbelovend. Maar al luisterend vraag ik me in deze donkere tijden met sterk vergrote armoede onder onze mede-dorpsgenoten, met “donkere huizen” vanwege de energiecrisis, met grote zorgen over het klimaat en de duurzaamheid af, welke dromen de gemeente Zeist met deze 16 miljoen wil gaan realiseren. Het mag toch niet weer zo zijn dat deze gunstige financiële situatie van ons dorp in de praktische uitwerking eerstens ten goede komt aan degenen die het in ons dorp al zo goed hebben. Bijvoorbeeld dat de OZB weer wordt verlaagd en dat vanwege geld- of inspiratiegebrek een structureel armoedebeleid achterwege blijft of met inzet van maatwerk geheel versnipperd gestalte krijgt.

Een mooi voorbeeld van een droom die werkelijkheid wordt, beleefde ik afgelopen week. De Voedselbank, de inloophuizen van Kerk en Samenleving en de Stichting Leerkansen Zeist organiseerden gezamenlijk een Winteractie, waarin zij inwoners van Zeist opriepen om de energiecompensatie van 2 maal € 190, die alle huishoudens in november en december ontvangen, te doneren aan een van deze private instellingen. Binnen korte tijd stroomden giften binnen waardoor de Voedselbank de sterk vergrote vraag naar Voedselpakketten enigszins aankan en waardoor schoolkinderen uit economisch kansarme gezinnen een lunchpakket met fruit kunnen meekrijgen.

Een prachtig, privaat initiatief, dat we zeker moeten ondersteunen! Maar in mijn ogen mag het niet zo zijn, dat de politiek dan de handen ervan aftrekt. In een fatsoenlijke samenleving worden armoede en ongelijke kansen vanuit de overheid bestreden, vindt er gelijke verdeling van welvaart plaats opdat ook de lagere en middeninkomens ruimschoots kunnen deelnemen aan het goede leven in Zeist. 

Voor de komende jaren is 16 miljoen euro beschikbaar. Al is het donker, in Zeist hoeven de dromen niet af te zijn. Er is financieel gezien ruimte voor verandering. Om te beginnen wat zou het mooi zijn, wanneer de gemeente in de raadsvergadering van 15 december ook in Zeist ‘de toekomststoel” instelt.  

De toekomststoel is niet alleen een symbool, maar een permanente vergaderstoel voor de kwetsbaren en de ongeborenen, die zich van nature richten op een selectief bestedingsbeleid waarbij politieke keuzes worden gemaakt.  Vanuit deze stoel hoor ik de vraag: “hoe komt het toch dat er in Zeist nog geen sprake is van een structureel armoedebeleid en dat ik voor alles steeds opnieuw een aanvraag moet indienen?”

Een andere kritische stem uit de stoel brengt in: “weet u wel hoe tochtig het in mijn huurwoning is?  Hoe kan het dat huiseigenaren hun huis al wel met subsidie hebben geïsoleerd en zonnepanelen op hun fraaie villa’s hebben aangebracht?” 

Laat deze column een droom zijn die tot daden inspireert.