De waarde van waarden

1 april 2019
tekst: Henny Fokkema, foto: Pixabay

In Nederland heeft iedereen die de Nederlandse nationaliteit heeft en op de dag van de verkiezingen minimaal 18 jaar oud is, het kiesrecht. In mijn ogen een grote, democratische verworvenheid die  onschatbare waarde heeft voor ieders welbevinden.

Op 20 maart, een van de eerste lentedagen,  gingen we ook in Zeist naar de stembus om te kiezen voor de Provinciale Staten en de waterschappen. Thierry Baudet behaalde tamelijk onverwacht zijn grote overwinning. Om met de eerste regel van het epos van Herman Gorter te spreken: “Een nieuwe lente en een nieuw geluid”. Wat kan een mens zich nog meer wensen? Eigenlijk niets, maar toch .....

Aan charisma, intellect, eloquentie, eruditie en overtuigingskracht ontbreekt het Thierry Baudet gelukkig niet. Dure woorden. Maar ja Thierry is qua afkomst, opleiding en achtergrond ook wel een beetje een ‘dure’ jongen. Dankzij alle verworvenheden van onze Nederlandse samenleving: Europa 70 jaar zonder oorlog, groeiende welvaart en grote vrijheid, heeft ook hij  alle kansen gekregen om zich in vrijheid te ontwikkelen en volwassen te worden.  Een charismatische jongeman, maar als ik eerlijk ben wel eentje bij wie de waarden van vrede, individuele vrijheid en welvaart als gebraden duiven zijn mond zijn binnengevlogen.

Met zijn partij wil hij de democratische rechtstaat herstellen, stelde hij twee jaar geleden tijdens het oprichtingscongres. Ik vraag me dan af, wat is er zo ernstig kapot dat alles hersteld moet worden? Is onze rechtstaat stuk omdat sinds 1922 het algemene kiesrecht is ingevoerd? Is het een slijtage in het bestel dat sinds die tijd ook vrouwen actief en passief kiesrecht hebben? Vernietigt de EU inderdaad de Europese beschaving? Is de vrede die we dankzij de EU sinds 70 jaar in Europa hebben dan geen beschaving? ? Is het een absolute weeffout dat het Europese hof voor de Rechten van de Mens bestaat? Zijn de zo geframede partijkartels In Nederland zo machtig dat de stem van de individuele burger niet wordt gerepresenteerd? Biedt het gedachtengoed van Forum voor Democratie een zodanig perspectief dat in sociaal en ethisch opzicht de belangen van alle burgers voor eens en voor altijd kunnen gaan meetellen?

In de nasleep van de verkiezingen is er veel te doen over Baudets aanval op de universiteiten, de journalisten en de mensen die onze kunstsubsidies ontvangen. Om bij de kunst stil te staan. Kunst roept in de vrije ruimte vrije emoties op. Kunst verbindt, denk maar aan het samen muziek maken en luisteren. Hoe geniet ik bijna dagelijks van de muziekcassette van Boom & Baudet “Van Bach tot Bernstein”.

Het is een voorrecht te leven in een cultuur waarin gezamenlijk geprobeerd wordt immateriële waarde te creëren. Het lijkt mij goed en zinnig dat er naar alternatieven wordt gezocht om bestaande systemen te verbeteren, zeker als de technologie ons deze mogelijkheden biedt.

De aanval is de beste verdediging. Laat ik ook maar een bekend spreekwoord van stal halen. Sommige sprekers zijn er heel goed in om met quotes een gevoel van autoriteit te creëren. Maar, niet alles kan aangevallen worden en niet alles kan zich verweren. Om met de dichter Lucebert te spreken: alles van waarde is weerloos. Laten we daarom de waarde van onze rechtstaat, de waarde van Europa, de waarde van de universiteiten, de waarde van de journalisten, de waarde van de kunst èn de waarde van de onvolmaaktheid koesteren, voordat we onder gecreëerde druk van urgentie haar met welbespraaktheid stukredeneren en we uiteindelijk met zijn allen met lege handen staan.

 
Volgende column: Tweedeling in het basisonderwijs