1 november 2017
tekst: Steven Spaargaren, foto: Kees Linnenbank
De fiets is in het verkeer bezig met een revival. Het oer Nederlandse vervoermiddel rukt op in het verkeer. Allerlei varianten al of niet elektrisch voortgestuwd verschijnen op de markt. Ze rukken op als vervoersmiddel in grote steden. Het is een alternatief voor de dichtslibbende grote binnensteden. Een mooi (export)product voor Nederlandse bedrijven. Maar hoe zit het met kleinere gemeenten als Zeist? Wordt het langzamerhand tijd om de fiets voorrang te geven?
Op Zeistermagazine.nl was in oktober de stelling van de maand: De gemeente Zeist moet fietsen meer centraal stellen dan de auto. Wat blijkt uit deze peiling? Zo’n 76% van de lezers is het daar mee eens, terwijl 24% dat niet is. Een ruime meerderheid vindt dat de gemeente fietsen meer centraal moet stellen dan de auto. Dat lijkt me een boeiende uitkomst. Volgend jaar maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Een mooi moment om aan te sluiten bij deze nieuwe trend. De gemeente heeft een fietsbeleid en dat zou kunnen worden uitgebouwd.
Op Zeistermagazine.nl verschenen afgelopen maand twee bijdragen over fietsen in Zeist. De ene is een Gastcolumn met een pleidooi voor fietspaden zonder hobbels. De auteur Anke de Jong-Koelé schrijft: “De fietspaden in Zeist zijn op sommige routes zo abominabel slecht dat de lol van het fietsen je ter plekke wordt ontnomen.” Met inmiddels drie reacties van lezers. De andere Gastcolumn van Léon Vrins lanceert de Spookfietser als term, met name op de Hogeweg. Het begint te leven.
We hebben hier te maken met een trend. Er komen steeds meer mogelijkheden bij de fiets. Er verschijnen talloze varianten al of niet elektrisch voortgestuwd. Een mooi Nederlands product met veel export mogelijkheden. De fietsindustrie zit in de lift.
In Zeist zo vlakbij Utrecht kunnen we daar voordeel aan hebben. Een heel netwerk van fietspaden slingert rond de stad. Het heeft te maken met een moderne manier van voort bewegen. In grote steden is de fiets steeds meer in opkomst. Maar ook in kleinere gemeenten zie je fietsen steeds meer centraal staan. Dan kunnen we op termijn de files aanpakken.
Ik overweeg om een elektrische fiets te kopen. Zodat ik vanuit uit mijn nieuwe domicilie Nieuw Beerschoten heel Zeist kan bereiken. Voorrang voor de fiets. Zeist als een fietsvriendelijke gemeente met een eigen vooruitstrevend fietsbeleid. De fiets als langzaam verkeer komt steeds sterker opzetten. Daar zullen andere weggebruikers rekening mee moeten gaan houden.
Bevorderen beter fietsklimaat
De afgelopen tijd zijn in Zeist op diverse plaatsen veranderingen doorgevoerd of nog in uitvoering die naar mijn gevoel het fietsklimaat er niet beter op maken. Neem bijvoorbeeld de Slotlaan ongeveer ter hoogte van de Wilhelminalaan. Door de nieuwe bestrating is niet echt duidelijk waar de parkeerplaatsen en los- en laadplekken beginnen dan wel ophouden. Regelmatig zie ik een grote vrachtwagen staan op het fietspad, waardoor fietsers noodgedwongen moeten uitwijken de rijbaan op.
Dan de kruising Schaarweydelaan-Jacob van Lenneplaan. Nog niet zo lang geleden waren daar een verkeerslicht en duidelijk aangegeven stroken voor fietsers. Allemaal verdwenen, dus de situatie is soms levensgevaarlijk voor fietsers. En kijk eens naar het stuk Slotlaan tussen Het Rond en de Hogeweg aan de kant van het Walkartpark. Een rijbaan voor auto's en fietsers tezamen, die te smal is om er nog een bus te laten rijden maar ook voor vrachtverkeer is het behelpen. Ook de dwars op de rijbaan geplaatste parkeervakken zijn niet bevorderlijk voor de veiligheid van fietsers.
Tenslotte de herinrichting van de Bergweg. Deze is nog niet voltooid, maar wel duidelijk zichtbaar is de versmalling van de weg voor rijdend verkeer, fietsen en gemotoriseerd. Dit doet me denken aan de tijd dat ik nog in Delft woonde. Als je daar als fietser op de grachten veilig wilde fietsen was er maar één optie: niet rechts houden, maar een flink stuk opschuiven naar het midden, zodat auto's die wilden passeren eerst vaart moesten minderen alvorens ik opzij ging.
De Slotlaan is weinig fietsvriendelijk - dat kan anders
(BiZ) Elke verkeersdeelnemer zijn eigen plaats op de Slotlaan.
De nieuwe Slotlaan oogt aantrekkelijk, ruim en overzichtelijk. Door de minimale kleurverschillen tussen rijbaan, fietsstrook en parkeerplaatsen lijkt de laan één brede weg te zijn. Die indruk wordt nog eens versterkt door de afwezigheid van zebra's, afslaand verkeer en het onbelemmerde zicht op het busstation.
Deze situatie lijkt te verschillen van de videopresentatie, waar sprake was van een smalle rijstrook voor auto's, bussen en vrachtverkeer en meer ruimte voor de fiets.
Een dergelijke indeling zou echter nog gemakkelijk aangebracht kunnen worden op de rechte stukken tussen de pleintjes met behulp van bijvoorbeeld okergele belijning (fietssuggestiestroken). En dan liefst zo dat de rijbaan breed genoeg is voor auto, bus en vrachtwagen, maar niet breed genoeg om in te halen zonder op het fiets- of voetpad terecht te komen. Zo ontstaat ruimte voor confortabele toekomstbestendige fietspaden waar fietsers naast elkaar kunnen rijden en snelle (brom)fietsers langzame gemakkelijk kunnen inhalen, met volop plaats voor kinderbakfietsen, fietskoeriers, scooters en de toekomstige elektrische vrachtbakfietsen.
Een dergelijke inrichting zou de Slotlaan aantrekkelijker en veiliger maken voor fietsers, snelheidsremmend werken en doorgaand verkeer stimuleren om om het centrum heen te rijden. In combinatie met borden met 'hier rijden wij stapvoets', 'auto te gast', 'fietsstraat', 'gedeelde ruimte' en 'alleen bestemmingsverkeer' lijken dan alle voorwaarden aanwezig om van de Slotlaan een unieke winkelstraat te maken waar jong en oud zich prettig voelt.
https://www.facebook.com/bizzeist/posts/1963778167196437
Fietsen vergeten
Hoezo "de fiets rukt op"? De fiets is er altijd geweest. Kijk naar de scholen en de stations, kijk bij bushaltes en kijk bij de markt. Fietsen zijn bij uitstek het vervoermiddel voor korte afstanden, en drukke straten.
Maar zoals ik al had gevreesd, in het hele Slotlaanplan is dat niet meegenomen. De fietser moet moet maar zien hoe hij veilig door het centrum komt.