Straling: risico’s voor flora en fauna?

19 mei 2023
tekst: Sylvia Slegers

Heeft elektromagnetische straling invloed op de natuur? Is straling een van de factoren waarom bomen ziek worden, vele bijenvolken de afgelopen winter niet hebben overleefd, de biodiversiteit achteruitgaat en er zo weinig insectenleven nog in Nederland is? Stichting Stralingsbewust Zeist organiseert op dinsdag 23 mei een thema-avond “Stralingsrisico’s: een blik op de gevolgen voor flora en fauna” in het Torenlaan Theater. Spreker is Sylvia Slegers. We vroegen haar waar ze zich zorgen over maakt.

Je gaat een bijeenkomst geven over het risico van elektromagnetische straling op de flora en fauna. Wat is je doel van je lezing en waarom kom je naar Zeist?
“Het doel van de presentatie is bewustwording over dit belangrijke onderwerp. Stichting Stralingsbewust Zeist heeft me uitgenodigd deze presentatie te komen geven.”

Vanwaar jouw drijfveer op dit onderwerp, op welke manier raakt jou dit persoonlijk?
“Rond de eeuwwisseling begon ik in toenemende mate vraagtekens te zetten bij de veiligheid van draadloze technologieën. Op dat moment dacht ik nog uitsluitend aan de mogelijke gezondheidsrisico’s voor mensen. Dat had te maken met dat ik destijds, in mijn werk als docent in het voortgezet onderwijs, ongeveer gelijklopend met de opkomst van de mobiele telefoon en draadloos internet, steeds vaker leerlingen met hoofdpijn en concentratieproblemen voor me had. Ik besloot op onderzoek uit te gaan en schrok behoorlijk van het grote aantal wetenschappelijke studies dat ik over deze risico’s vond.
Ongeveer tien jaar later kreeg ik een onderzoek onder ogen dat ging over een ongerept natuurreservaat in Australië. Daar werd van 2000 tot 2015 onderzocht of de biodiversiteit veranderde na de bouw van zendmasten. De eindconclusie van het onderzoek loog er niet om. Ik ben van kinds af aan een groot natuurliefhebber, dus dit onderzoek sloeg bij mij in als een bom. Wat mij persoonlijk raakt is dat er steeds meer en steeds sterkere straling is en ik me daar, zelfs in mijn eigen huis en tuin, niet meer aan kan onttrekken. Het digitaliseren van de samenleving gaat ondertussen in volle vaart door.”

Heb je zelf een mobiele telefoon?
“Ja, ik heb een mobiele telefoon waar ik mee kan bellen en sms-berichten mee kan versturen en ontvangen. 2G dus. Dat vind ik voldoende. Die telefoon gebruik ik zo min mogelijk. Mijn huistelefoon en internetverbinding zijn bekabeld.”

 Je hebt het over wifi, 2G 3G 4G en 5G en wat dit met flora en fauna doet. Uv-straling geeft veel meer straling af dan straling van het draadloze internet. Hoe verhoudt het risico van deze straling zich ten opzichte van UV- straling, en straling van geluidsgolven en ander licht? 
“Een belangrijk verschil is dat Uv-straling, geluidsgolven en infrarood licht niet gepulst zijn. Draadloze technologieën maken gebruik van kunstmatige gepulste hoogfrequente elektromagnetische radiogolven. Dat het gepulst is, wil zeggen dat er, in een onregelmatige frequentie, op deze micro-/millimeter golven 2 tot 122 kleine piekjes (pulsjes) per seconde optreden. Met name dit kunstmatig gepulste karakter is heel verstorend voor natuurlijke organismen, want in de natuur komt dit fenomeen niet voor. Hoewel met name Uv-straling zeker niet vrij is van risico’s, kunnen we de blootstelling daaraan vermijden en beperken. Vandaag de dag zijn elektromagnetische velden 24 uur per dag om ons heen en daar is inmiddels geen ontsnappen meer aan.”

Hoe weet je zeker dat flora en fauna reageren op straling van wifi en 2G, 3G, 4G en 5G? En dat dit niet is door de opwarming van de aarde, of de wisselende uv-straling die afgegeven wordt? Wat maakt je zo zeker van je zaak?
“Dat flora en fauna reageren op straling van draadloze technologieën is in een grote hoeveelheid op kwaliteit beoordeelde onderzoeken van onafhankelijke wetenschappers over de hele wereld inmiddels overtuigend aangetoond. Er worden hierover nog altijd nieuwe onderzoeken gepubliceerd.
In een onderzoek uit 2021 wordt bijvoorbeeld beschreven dat dieren afhankelijk zijn van de natuurlijke elektromagnetische velden van de aarde. Dit alles sluit uiteraard niet uit dat er andere aspecten zijn die van invloed zijn op flora en fauna. Ook zaken als landbouwgif en lucht- en watervervuiling hebben effect op dieren en planten. Ik krijg soms echter de indruk dat het feit dat het slecht gaat met flora en fauna overal aan mag liggen, maar dat straling als mede-oorzaak benoemen taboe is. Terwijl dat toch een alomtegenwoordige belastende omgevings- en milieufactor is.”

Wat vind je dat iedereen minimaal moet weten over dit onderwerp?
“Dat ook straling een omgevings- en milieubelastende factor is. Niet alleen voor mensen, maar voor het hele eco-systeem. Ik heb gemerkt dat het Mount Nardi-onderzoek, net als bij mij het geval was, mensen de ogen opent, dus dat is wat mij betreft een belangrijke studie. Ik hoop vooral dat mensen zelf op zoek gaan naar wat er over dit onderwerp te vinden is.”

Jouw lezing gaat over flora en fauna. Wat maakt dat het niet over mensen gaat? Gaat het de mensen dan niet aan?
“Deze presentatie gaat op verzoek van stichting Stralingsbewust Zeist specifiek over flora en fauna. Mijn meer algemene presentaties gaan uiteraard ook over mensen.”

Wat is je grootste zorg op dit moment en voor de toekomst?
“Mijn grootste zorg is dat de tweede fase van de uitrol van 5G in Nederland voor de deur staat. Dan zullen er om de 10 tot 250 meter kleine antennes geplaatst worden. Het stralingsniveau zal enorm toenemen en er zal sprake zijn van een dekkingsgraad van 98%. Wat dit voor mensen, dieren, bomen en planten gaat betekenen baart me grote zorgen.”

Wat is jullie voorstel voor verbetering en hoe vertaal je dit naar concrete beleidsvoorstellen voor de gemeente? 
“Allereerst zou ik zeggen: bij twijfel niet oversteken! Dus sowieso een pas op de plaats met 5G. Daarnaast zou ik graag zien dat het initiatief ‘Project Nulmeting Veluwe’ van de Nederlandse biologe Saskia Bosman in andere delen van Nederland navolging zou vinden.”

Wat kunnen mensen doen die een huisdier hebben en zich zorgen maken om de elektromagnetische straling?
“Houdt het dier zo veel mogelijk uit de buurt van draadloze apparatuur en router. Beperk de straling in huis door te bekabelen, het zendvermogen van de router te verlagen en te kiezen voor eco-wifi en eco-dect. ’s Nachts de wifi uitzetten is sowieso aan te raden.”

Wat zou je willen zeggen tegen mensen die dit onderwerp iets voor "wappies" vinden? 
“Tegen hen zou ik willen zeggen: lees de samenvatting van het adviesrapport 5G en Gezondheid dat de Gezondheidsraad op verzoek van de Tweede Kamer in september 2020 heeft gepubliceerd. Ook zou ik willen zeggen dat de voormalig voorzitter van de commissie Elektromagnetische Velden van de Gezondheidsraad, prof. dr. ir. Hans Kromhout in 2020, vlak voor de uitrol van 5G in Nederland, gezegd heeft: “Het is best gek dat we een hele populatie, gedreven door technologie, gaan blootstellen aan iets waarvan we niet zeker weten of het kwaad kan of niet.” Voor wat de effecten op flora en fauna betreft: lees het Mount Nardi-onderzoek. En kijk op www.opnaareenstralendetoekomst.nl“

De bijeenkomst is op 23 mei in het Torenlaantheater, Torenlaan 38, Zeist, van 20.00 tot 22.00 uur. Vanaf 19.30 uur bent u welkom. Er wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd. De avond wordt georganiseerd door Stichting Stralingsbewust Zeist. https://stralingsbewustzeist.nl/