Winkelcentrum Vrijheidsplein: mijn toegangspoort naar Zeist

17 juni 2023
tekst en fotos: Arend Postma

De fietstocht erheen is best spannend omdat ik niet weet wat mij te wachten staat, en ik wil alleen maar foto’s maken en mij herinneren. Daarom sta ik nu, na de winkelcentra Kerckebosch, De Clomp en Vollenhove in winkelcentrum Vrijheidsplein.

De eerste keer dat ik hier was, was op zaterdag 1 december 1973 - dus bijna 50 jaar geleden. Via de VVV (toen nog in het oude busstation gevestigd) had ik een kamer op de Johannes Postlaan weten te bemachtigen. Nadat ik met mijn ouders in Zeist had geluncht werd ik met de fiets met ruime fietstassen, de fiets was ooit van mijn pake, op de Panweg afgezet. Onderweg naar mijn nieuwe woonadres op de Johannes Postlaan kwam ik langs het Vrijheidsplein en zag het neon van supermarkt VIVO. Daar propte ik de fietstassen vol met flessen van het wijnhuis Chateau Migraine.

De ouders van mijn nieuwe huisbaas waren allebei al overleden en daarom woonde hij er alleen. Deze vrijheid maakte wel dat er veel vrienden die nog bij hun ouders woonden over de vloer kwamen. Zodoende kwam ik in een warm bad terecht en zijn we met ons vieren - Wim van Deuveren, Jan Zwart en Jos le Conté - na bijna 50 jaar nog steeds een groepje vrienden dat regelmatig uit eten gaat.

Na een flink gat in de wijnvoorraad in mijn fietstassen geslagen te hebben gingen we ‘s avonds naar de 2e Dorpstraat om ons daar in het Zeister uitgaansleven te storten met bekende namen als: ’t Fust, Bert van Soest, Happy Night en later kwam daar Van Speijk bij - voor mij was Van Speijk toen het mooiste café ter wereld.

In een halve eeuw kan er heel wat veranderen en dus ook de Verzetswijk, met als epicentrum: Winkelcentrum Vrijheidsplein. Het winkelcentrum was vanaf mijn eerste bezoek 3 jaar lang mijn winkelcentrum. Nu in 2023 kijk ik ernaar vanaf het grote parkeerterrein. Het is fascinerend hoe, vanonder een dikke laag tijd, contouren en schimmen opdoemen die over elkaar heen buitelen, om elk hun eigen verhaal te vertellen.

Volgens mij zat, waar nu Primera zit, toen een filiaal van de Rabobank en dat komt nu precies overeen met het beleid van de grootbank van toen en van vandaag de dag.

In mijn tijd was daar de zelfstandige slijter Ben Maarschalkerweerd en dat is nu een Mitra van de gelijknamige keten geworden. Ben werd daarna een, in Zeist, wereldberoemde horecatycoon. Want na de slijterij begon hij café El Benno op de Sumatralaan om daarna snackbar De Generaal op de Dijnselweg te openen. Het laatste wat ik van hem weet is dat hij ooit op de 1e Hogeweg, waar nu een Kwalitaria zit, een FeBo (Ferdinand Bol, een beroemde Amsterdamse automatiek) begon.

Ook de VIVO is met zijn tijd meegegaan en daardoor van de aardbodem verdwenen. Fusies, overnames en ondoorgrondelijke constructies deden de ooit zo bekende supermarktketen via een meltdown uit het straatbeeld verdwijnen. MCD is er prima in geslaagd het in het Vrijheidsplein ontstane gat op te vullen.

Ondertussen weet ik het zeker: in het pand waar nu Anne Bloemen gevestigd is zat toen café De Koperen Pot.

Op mijn kamer had ik een typemachine via welke ik mijn gedachten aan het papier toevertrouwde. Wanneer ik helemaal leeg was, wandelde ik naar café De Koperen Pot. Het café had een bepaalde reputatie, maar dat gaf volgens mij juist verdieping aan het ogenschijnlijk bijna onopvallende winkelcentrum. Volgens mij kon toen geen winkelcentrum in Zeist tippen aan het Vrijheidsplein.

Maar ja, Zeistenaren zien hun winkelcentrum het liefst op een industrieterrein om zo hun auto kwijt te kunnen.