The Truman Show in Brugakker?

12 september 2024

René Scheffer kijkt in Brugakker naar de lucht

“Iedere dag kom ik hem tegen op het Brugakkerpad”, schrijft René Scheffer in zijn column. “Hij ziet er fit en sportief uit, maar ook wat verweerd. Hij is altijd zonder hond. Wie wandelt er nou in een vast ritme zonder hond?” Het doet René denken aan de Truman Show.

8 augustus 2024
tekst en foto’s: René Scheffer

Iedere dag kom ik hem tegen. Rond 9.00 uur en rond 20.00 uur, iets eerder of later. Hij ziet er fit en sportief uit, maar ook wat verweerd, blond rossig. Een knik en “goede morgen”, op een normale rustige manier. Niet overdreven. Beleefd en beheerst omdat het zo hoort. Hij is altijd zonder hond. Voor Corona wekte dit argwaan. Zonder hond? Dan is er wat. Burn out, psychische problemen? Na Corona wandelt iedereen en roept het geen vragen op. De man is denk ik met (pre) pensioen. Ik schat in ex-docent of professor.

Op een dag treft ik de man op een racefiets bij het bruggetje over de Hakswetering. Alsof hij een dag vrij heeft van zijn “rol als groetende wandelaar”. Ik pak mijn visspullen in. Nog nooit heb ik hem zo gezien en hij mij niet. Ik kan het niet laten er wat van te zeggen. “Ik ken u alleen wandelend, dit is wederzijds volstrekt nieuw, even schakelen”. De man lacht vriendelijk.

De film “The Truman show” komt steeds in me op. De film met Jim Carrey uit 1998, waar een brave burgerman in een gelukzalige maar eenvormige privé- buurt- en werkomgeving zijn dagen slijt. Liefhebbende vrouw, groetende buren, de krant iedere dag op tijd. Op enig moment merkt hij dat hij en zijn omgeving onderdeel zijn van een live soap. Hij leeft in een openlucht TV-studio.

Weken, maanden jaren gaan zo voorbij op het Brugakkerpad. Altijd hetzelfde mensen. Soms nieuwe honden, veel labradoedels. Nieuwe bewoners ook. Altijd een groet en soms een praatje. Iedereen is vriendelijk en beleefd. Heel anders dan op sociale media als X. Het lijkt een droomwereld.

Ook aan de voorkant, de wegkant, krijg ik een vaag gevoel. Ik moet denken aan de a-dynamische kunst van Wim T. Schippers, verbeelding van absurdistische stilstand. Het barst dagelijks van de busjes, kranen, betonmolens, dakdekkers. Het is een blijvend continuüm. In de buurtapps lezen we over de verwachtte einddatum van de werkzaamheden, maar zien weinig voortgang. Het gaat maar door, soms maanden langer dan gepland. Zou dit opzet zijn? Ik hoor steeds nietszeggende redenen, ‘leveringsproblemen’, ‘tegenslag’, ‘bouwvak’. Je zou zeggen dat nu juist dit de zaken zijn die een aannemer tackelt. Of zou er een andere reden zijn om de situatie te rekken? Is er iets anders? De TV? Is het dan toch?

Ondertussen zijn de scholen weer begonnen. Om 8.20 uur vertrekt de tweede shift ouders en kinderen naar de scholen in de buurt. 15 minuten eerder is de eerste shift al vertrokken naar een school wat verder uit de buurt. Vaak aardige, nette mensen. Van de goede politieke kleur. Mensen waarvan ik veronderstel dat ze weten (zelf ben ik het spoor kwijt) hoe je medemensen van eigen en andere kleur noemt. ‘Donkeren’, ‘zwarten’, ‘negers’, ‘mensen van kleur’, ‘blanken’, ‘witten’, ‘mensen zonder kleur’? Ingewikkeld. Ook wel raar, want juist deze mensen rijden wat verder weg naar de soort scholen waar het ‘van kleur’ niet eens speelt. Denkend aan deze ongerijmdheid zie ik de oppas oma’s en opa’s en bezorgbusjes om 8.30 uur de buurt in komen.

Het is weer tijd voor mijn ochtendloopje over het Brugakkerpad langs het water aan de achterzijde. Ik kom de man weer tegen, nu met zijn vrouw. Ik moet het toch een keer zeggen. De man lijkt me belezen en beschaafd. Ik begin over de film die al maanden door mijn hoofd spookt. Ik maak hem er deelgenoot van. “Elke keer als ik u tegenkom denk ik aan de film, The Truman Show, met Jim Carrey”. Hij kijkt niet verrast. Kennelijk kent hij de film. Ik zeg “Het is in dit deel van de buurt iedere dag zo hetzelfde, je komt dezelfde mensen tegen. Zouden we onderdeel zijn van een dagelijkse TV-soap, waarin alles is geregisseerd?” Hij lacht vriendelijk en zegt “Ja die film ken ik en ik snap heel goed dat het deze associatie bij je oproept”. Ik kom hem vaker tegen. Soms zeggen we wat. “Is Truman de voornaam of juist de achternaam?” De man, zou hij ook in het complot zitten of is hij een lotgenoot, zoals ik?

Ondertussen heb ik nog steeds geen overtuigend bewijs dat ik en mijn omgeving echt zijn en geen onderdeel van een real time live soap. Nee, ik laat me er niet door leiden, maar ben wel alert op alles wat in de lucht hangt.