De waarde van onbevangenheid en creativiteit in de politiek

10 juli 2022
tekst: Henny Fokkema
 

jezelf een vraag stellen
daarmee begint verzet
en dan die vraag aan een ander stellen.

Remco Campert
 

Afgelopen maandag overleed de dichter Remco Campert. In mijn column van 18 oktober 2019 citeerde ik zijn gedicht ‘Verzet begint niet met grote woorden’, dat eindigt met de hierboven geciteerde regels. Een week geleden schreef ik over de algemene beschouwingen over de jaarrekening 2021 en de Kadernota 2022 van de gemeenteraad van Zeist. De fractievoorzitters van de diverse politieke partijen voerden het woord. Unaniem waren de fractievoorzitters enthousiast over de financiële positie van de gemeente, een overschot van 4,3 miljoen euro. Abstract aandoende begrippen, zoals “beleidsarm coalitieakkoord”, “ravijnjaar 2026”, “rentmeesterschap”, “kostendekkendheid”, “omgevingswet” en “weerstandsvermogen” vlogen me om de oren. Ik begrijp dat jargon onvermijdelijk is. Echter, dit kan mijns inziens niet de reden zijn dat de bijdragen weinig concreet waren en geen toekomstplannen bevatten. Hoe verlangde ik naar de stem van Remco Campert.

Remco Campert, de dichter die met weemoed en literaire speelsheid zijn oog richtte op het verleden èn de toekomst. De dichter die in de persoon van drs. Mallebrootje in zijn columns in de Volkskrant scherpe en vrolijke aandacht gaf aan de ondoorgrondelijke raadsels bij het handelen van de politiek. Bij de raadsvergadering miste ik deze creatieve, onbevangen, inhoudelijke benadering van zaken. Een enkele uitzondering daargelaten, zoals Wilma Breddels van de PvdA-eenmansfractie, die er voor pleitte om een deel van het overschot van 4.3 miljoen aan te wenden voor het energiezuinig maken van sociale huurwoningen. Het leek erop of het merendeel van de fractievoorzitters vanwege angst voor stemmenverlies of vanwege bevangen zijn van eensgezindheid er de voorkeur aan gaven te vertoeven in een niemandsland. Een niemandsland zonder ruimte voor de eigenheid van hun politieke partij en die van ons dorp: prachtig veel groen en financieel zeer gezond. Ook al had de gemeentelijke accountant de politici ingefluisterd “er kan net wat meer dan we nu doen”.

Wat houdt onze Zeister politici - nu de financiën het aan ons dorp ruimschoots toestaan - dan tegen om uitgesproken voor hun idealen te gaan staan en op grond daarvan concrete plannen te maken?

Naast de vele abstracties viel mij op dat er voornamelijk cijfermatig en technisch werd gesproken over de jaarrekening 2021 en de kadernota 2022. Verantwoording en inhoudelijke reflectie kwamen nauwelijks aan de orde. Ook dit verbaasde mij nogal, omdat er wel veelvuldig gesproken werd over de wijze waarop de inwoners van Zeist en de kiezersachterban betrokken zouden kunnen worden bij de lokale politiek. Het lijkt mij dat deze betrokkenheid alleen kan ontstaan en worden vergroot wanneer politici in het openbaar duidelijk verantwoording afleggen en inhoudelijk en begrijpelijk reflecteren over hun keuzes.

Luisterend naar de beschouwingen en het commentaar vanuit het college vroeg ik me met Remco Campert in gedachten af, wat is het credo van de afzonderlijke politieke partijen in Zeist?

"Credo"
Ik geloof in een rivier
die stroomt van zee naar de bergen
ik vraag van poëzie niet meer
dan die rivier in kaart te brengen
ik wil geen water uit de rotsen slaan
maar ik wil water naar de rotsen dragen
droge zwarte rots
wordt blauwe waterrots
maar de kranten willen het anders
willen droog en zwart van koppen staan
werpen dammen op en dwingen
rechtsomkeert
 

In de vakantieperiode wordt het coalitieakkoord verder uitgewerkt. De fractievoorzitter van GroenLinks, Roel van Nieuwstadt, nodigde iedereen uit om in zijn tuin plannen aan te leveren. Remco Campert parafraserend: politiek is een daad.  Dus, ik hoop dat de leden van het college zelf hard werken om geloofwaardige, concrete plannen te maken. Dat ze water naar de rotsen dragen. Dat ze onder dwang van krantenkoppen nooit rechtsomkeert zullen gaan.