1 maart 2018
tekst: Ans Pereboom; foto’s: Heijmans
Vraag inwoners van Zeist wat hen bezighoudt en tien tegen 1 dat je als antwoord krijgt: verkeer en veiligheid. Ook de ANWB doet een oproep aan gemeenteraden om meer aandacht te geven aan de verkeersveiligheid voor fietsers. Volgens de ANWB voelt 27% van de achterban zich onveilig op de fiets. Het gevoel van onveiligheid is het grootst in de grote steden. De ANWB zegt dat het tijd is voor een wake-upcall (zie artikel AD).
Hoe staat het met de veiligheid van fietsers in Zeist? Tijdens het onlangs gehouden verkiezingsdebat in Austerlitz noemden de aanwezigen het slechte onderhoud en slechte verlichting van fietspaden als belangrijke zorgpunten. Met name het fietspad naar Austerlitz, maar denk ook aan het fietspad langs de Woudenbergseweg en de Laan van Beek en Royen. Dat is helemaal niet verlicht.
Dat moet toch anders en veiliger kunnen. Zou het ook in Zeist mogelijk zijn fietspaden in het donker te verlichten, bijvoorbeeld met zonne-energie? Op internet vind ik het lichtgevende fietspad in Nuenen, dat door kunstenaar Daan Roosegaarde is bedacht. Daan Roosegaarde heeft de vormgeving en het idee bedacht en de uitvoering is gedaan door Heijmans. Het pad is een hedendaagse interpretatie van het kunstwerk 'Sterrennacht' van Vincent van Gogh. Het licht dat de steentjes overdag 'opslaan' stralen ze 's nachts uit.
Ik neem contact op met Heijmans om me beter te laten informeren. Er zijn inmiddels wat noodzakelijke aanpassingen gedaan. Het lichtgevende fietspad in Nuenen moet met aparte UV lampen ’s nachts bijgelicht worden. Heijmans gaat steeds verder met technologische vernieuwingen om de verkeersveiligheid te vergroten. Het lichtgevende fietspad in Nuenen is een zogenaamd Fairytrail. Deze reflecterende elementen worden verwerkt in een betonnen ondergrond en zijn vaak een blikvanger, bijvoorbeeld bij pleinen of parken. In Capelle aan den IJssel wijzen tegels in de stad naar toekomstige gebiedsontwikkelingen met behulp van QR-codes krijgen geïnteresseerden meer informatie. Het heeft meer een recreatieve en kunstzinnige functie.
Een manier om de fietspaden in het buitengebied duidelijker zichtbaar te maken zonder dat er onnodige lichtvervuiling plaatsvindt is de glowstud. Vooral op trajecten waar slechts enkele fietsers van een pad gebruik maken en het dus niet rendabel is de hele avond en nacht licht te laten branden kan de glowstud een oplossing zijn. Het is een wegmarkering die zonne-energie en glow-in -the-dark elementen combineert. De glowstud heeft een diameter van slechts 1,1 cm en wordt in een gat in het wegdek aangebracht.
Heel wat anders maar zeker interessant is de bikescout. Het is een detectiesysteem dat automobilisten bij oversteekplaatsen waarschuwt voor naderende fietsers. In Veenendaal en Eindhoven wordt de Bikescout op proef toegepast. Het systeem berekent op basis van fietssnelheid en afstand op welk moment een fietser een kruispunt nadert en waarschuwt automobilisten tijdig met knipperend LED-lichten in het wegdek. Dit zou in Zeist ook toegepast kunnen worden bij onveilige oversteekplaatsen en rotondes.
Een ander concept om fietsen te promoten en automobilisten te bewegen uit hun auto te komen is het concept Go-light avenue. Dit is een combinatie van betere infrastructuur en beïnvloeding van fietsgedrag. De infrastructuur kan oa verbeterd worden door een combinatie van de bikescout, groene golf, roadjet printing, actieve markering. In Apeldoorn zijn ze een experiment gestart met het geven van beloningen aan fietsers bijvoorbeeld met kortingsvouchers.
Ik ben helemaal enthousiast over de mogelijkheden die nieuwe technologie op het gebied van verkeer bij kan dragen aan de veiligheid van weggebruikers. Het verminderen van het autogebruik is een belangrijke stap naar een betere leefomgeving. De mogelijkheden om het fietsgebruik te laten groeien zijn eindeloos.
Ik ben wel erg benieuwd of in Zeist fietspaden zijn waar deze nieuwe mogelijkheden toegepast zouden kunnen worden. Suggesties zijn altijd welkom.
Een eenvoudige oplossing
Een eenvoudige oplossing is het aanbrengen een reflecterende witte belijning van fietspaden, zoals dat langs veel autowegen is. De fietspaden (aan beide kanten van de weg) tussen Ede en Arnhem, hebben zo'n belijning aan weerszijden waardoor je in het donker altijd duidelijk het fietspad kunt onderscheiden van de berm. En dat is best fijn fietsen, als je dat vergelijkt met het enkele fietspad tussen Zeist en Woudenberg. Geen hightech-oplossing dus, maar gewoon een simpele reflecterende witte belijning. Misschien niet het meest milieuvriendelijke alternatief (bij het aanbrengen en onderhoud), maar waarschijnlijk niet al te kostbaar. En als het op de Veluwe kan, dan moet het toch ook in de bosgebieden van Zeist mogelijk zijn.