Er is leven na de groei

20 mei 2023
tekst: Hans Snel

Enige idee hoeveel aardbollen we nodig hebben als alle wereldburgers zo leven als de gemiddelde Nederlander? Drie en een half! Dat we het nog met één planeet uit kunnen, hebben we dus vooral te danken aan de miljarden mensen in minder welvarende landen. En aangezien wij deze mensen niet de welvaart mogen en kunnen ontzeggen die wij zelf genieten, maakt dit duidelijk dat de grenzen aan de groei, zoals voorspeld in het Rapport van Rome uit 1972, nu echt in rap tempo bereikt worden. Wie beweert dat eindeloze groei mogelijk is als die maar groen is, houdt zichzelf en zijn omgeving voor de gek. Helaas zijn er zowel in de politiek als in de maatschappij nog veel te veel 'grensontkenners'. 

Aanhangers van groene groei bezitten overtuigingen die wetenschappelijk al zijn ontkracht. Zoals dat wij in een economische crisis belanden als we afstappen van onze groeiverslaving. En de opvatting dat een hogere welvaart leidt tot een hoger welzijn. Econoom Paul Schenderling laat in zijn boek 'Er is leven na de groei' overtuigend zien dat een postgroeisamenleving leidt tot een hoger algemeen welzijn en veel minder welvaartsziekten zoals burnouts, hart- en vaatziekten en depressies. Kortom, we hebben er in meerdere opzichten baat bij om onze voetafdruk fors te verkleinen tot onder het aandeel dat één planeet kan dragen. 

Met 'een beter milieu begint bij jezelf' legt de overheid alle verantwoordelijkheid voor een leefbare planeet bij haar burgers. Een slim excuus om te weinig te doen en te laat in actie te komen. Terwijl diezelfde overheid ons in het verkeer (autogordels verplicht) en op het gebied van gezondheid (accijns op sigaretten) beschermt met regels en belastingheffingen, mogen we het lekker zelf uitzoeken als het gaat om het meest essentiële dat we hebben, de planeet waarop we leven. 

Ik pleit dus net als Paul Schenderling en vele anderen voor een milieubelasting op consumptie, zodat duurzaam leven niet is voorbehouden aan degenen die dit kunnen betalen. En ondertussen doe ik zelf mijn stinkende best om mijn voetafdruk onder de één planeet te krijgen. 

In volgende columns neem ik jullie mee in mijn keuzen en mijn dilemma's om duurzaam te leven en zal ik jullie  ook vragen om die van jezelf te delen. Samen weten we meer en zijn we slimmer. 

PS: wil je een samenvatting van 'Er is leven na de groei' ontvangen? Stuur een mailtje aan hans.snel@ziggo.nl. En wil je het boek van me lenen? Maak een afspraak om het op te halen.