De waarde van duidelijke taal en concrete voornemens

11 september 2022
tekst: Henny Fokkema; foto: Pixabay

Bovendien, juist wat niet gezegd wordt bepaalt
wie er promotie krijgt, wie deportatie.
Geweld zit in de inertie van politici.
Hun vertraagtaal is gewelddadig.

Lieke Marsman

 
Afgelopen dinsdag woonde ik op de publieke tribune de gemeenteraadsvergadering bij. Voordat de officiële raadsvergadering begon werd afscheid genomen van kinderburgemeester Sebastiaan van Dijk en werd de nieuwe kinderburgemeester, Yehailey Adawde, geïnstalleerd. Een zeer feestelijk en mooi begin van de gemeenteraadsvergaderingen na de zomervakantie.

De vervolgagenda was kort, nauwelijks inhoudelijk en vooral technisch van aard. Bij het laatste agendapunt werden drie moties “vreemd aan de orde van de dag” aan de raad en het college voorgelegd. Een motie over Bestaanszekerheid, een motie over Gascontracten die ter vergadering werd ingetrokken, en een motie die opriep te inventariseren wat de consequenties zijn van de stijgende energie- en gasprijzen voor de amateursportverenigingen en culturele instellingen in Zeist. Tot mijn verbazing waren de actuele, ernstige crises waardoor veel mensen in het land en in onze gemeente ernstig worden geraakt, zoals de energiecrisis, de inflatiecrisis, de vluchtelingencrisis en de stikstofcrisis niet geagendeerd. De Raad koos er blijkbaar voor om hiervoor via moties vreemd aan de orde van de dag aandacht te vragen.

Tijdens de debatjes over de moties moest ik denken aan Lieke Marsman, de dichter des Vaderlands, die deze zomer een van de gasten in het VPRO-programma Zomergasten was. In het lange zondagavondgesprek muntte ze het woord 'vertraagtaal', een woord afkomstig uit haar laatste bundel “De volgende scan duurt vijf minuten”, waarin bovenstaand gedicht is opgenomen.

Met het begrip 'vertraagtaal' in het hoofd las ik moties nog eens door. In de constateringen en bij de overwegingen werd in algemene termen gesproken over “maatschappelijke ontwikkelingen” en “aantasting van de bestaanszekerheid”. De indieners van de motie, GroenLinks, ChristenUnie-SGP, VVD, D66, PvdA en Nieuw Democratisch Zeist riepen het College op in kaart te brengen wat de gemeente kan doen om de bestaanszekerheid van inwoners, met name jongvolwassenen van 18 – 26, die worden getroffen door de aantasting van de koopkracht, te verbeteren. Een hele mond vol voor een oproep. Maar wat houdt deze oproep om “in kaart te brengen” in?  Wat gebeurt er nu concreet, op dit moment, voor de mensen in Zeist die vanwege de energiecrisis en de inflatiecrisis volledig aan de grond dreigen te zitten en die geen enkele ruimte hebben om de broekriem nog verder aan te halen?

Naar aanleiding van de inbreng van het CDA over de betreffende motie werd het woord “alle” voor inwoners toegevoegd opdat de oproep niet alleen jongeren in de leeftijd van 18 – 26 jaar mocht betreffen en werd gevraagd naar “concrete ideeën”. De wethouder reageerde dat er landelijk ook voorzieningen komen en dat de gemeente Zeist daarop niet vooruit wil lopen. Met in het hoofd het begrip 'vertraagtaal' waarbij zich inmiddels associatief 'verdwaaltaal' had gevoegd, dacht ik: de Participatiewet geeft de gemeente toch de ruimte om binnen de kaders van de wet nu al een eigen lokaal armoedebeleid te voeren. De gemeente Zeist kan en mag toch zelf minimaregelingen vormgeven! Dat weten de leden van het College en de leden van de gemeenteraad van Zeist toch al lang? Waarom nu dan eerst gaan inventariseren, wat in mijn ogen niks meer en minder betekent dan het voorlopig nog maar even vooruitschuiven.  Waarom komt het nieuwe College tijdens deze eerst  raadsvergadering na de zomer niet met concrete voorstellen naar de raad? Voorstellen die er in ieder geval in voorzien dat de groep economisch kansarme mensen in ons rijke dorp niet helemaal aan de grond komt te zitten.

Poëzie biedt de mogelijkheid tot verbeelding, creativiteit en out of the box denken. Zonder de Zeister politici te willen betichten van luiheid, zou ik aan de hand van het gedicht van Lieke Marsman het College en de leden van de Raad willen oproepen inertie en vertraging te vermijden en met spoed al hun creativiteit, verbeelding en empathie in te zetten om de nood van de grote groep minima in ons dorp enigszins te lenigen.