9 augustus 2023
tekst: Hans Snel; foto: Annemieke Bol
Ik rijd in een diesel. “Jij, in een diesel?” hoor ik je denken. Het is een ecodiesel. “Dat kan wezen, maar het blijft een diesel en diesel is fossiele brandstof. Daar moeten we toch vanaf?” Niet alles is wat het lijkt. Ik kom er zo op terug.
Mijn columns gaan over mijn streven om zo duurzaam mogelijk te leven en over de dilemma’s waar ik in dat streven tegenaan loop. Ik vertelde in mijn vorige column dat we ruim drie planeten nodig hebben als iedereen op de wereld zo leeft als wij in Nederland. Zelf zit ik nu op ongeveer 1,6. Ik ben dus goed op weg, maar nog lang niet onder de één en juist die laatste 0,6 is het moeilijkst. In deze aflevering sta ik stil bij de impact van mijn mobiliteitsgedrag.
Die ruim drie planeten voor de gemiddelde Nederlander komen overeen met een CO2-uitstoot van 9 ton, dat is dus 9.000 kilogram. Van die 9 ton gaat zo’n 20 procent, dus 1.800 kg naar mobiliteit. En dat is nog exclusief eventuele vliegreizen. Met jezelf duurzaam verplaatsen kun je je voetafdruk dus flink terugbrengen. Als ik mijn eigen vervoersgedrag omreken, brengt dit een uitstoot van ongeveer 500 kg met zich mee. “Met diesel?” Ja, ja, ik kom erop terug.
In december 1989 ben ik gaan werken bij het streekvervoerbedrijf Centraal Nederland, als marketingmedewerker. Centraal Nederland werd Midnet en Midnet werd Connexxion. Ruim elf jaar heb ik als marketeer campagnes ontwikkeld en begeleid om automobilisten te verleiden hun auto vaker te laten staan en bus en trein te pakken. Zelf wilde ik het goede voorbeeld geven en deed vanaf dag één al mijn woon-werk en werk-werkverkeer en veel van mijn privéverplaatsingen met trein en bus. Ik werd een echte OV-adept, het werd onderdeel van mijn leefstijl. Toen ik in 2015 zelfstandig ondernemer werd, was één van mijn eerste aankopen een NS Businesskaart. Sinds 1990 is het openbaar vervoer er onder invloed van opeenvolgende rechtse kabinetten niet beter op geworden, maar nog steeds geniet ik van het reizen met trein en bus. Wat er wel beter op is geworden is de CO2-voetafdruk van het openbaar vervoer. De NS rijdt al enige jaren CO2-neutraal, op Nederlandse windenergie. En in het stads- en streekvervoer verschijnen steeds meer bussen op biogas. Daar houden de verschillende CO2-voetafdrukberekenaars geen rekening mee: veel reizen met het OV hakt er volgens hen behoorlijk in, maar in de praktijk valt dat dus wel mee.
Inmiddels speelt mijn werk zich vrijwel helemaal in Zeist af. Veel minder trein dus en veel op de elektrische fiets (tweedehands, want geërfd van mijn vader). Soms wel tweemaal per dag op en neer naar Zeist. Ik heb uitgerekend dat dit per jaar ongeveer 22 kilowattuur aan stroom kost. Dat is minder dan 1 procent van mijn totale energieverbruik. Opgewekt met mijn eigen zonnepanelen en aangevuld met 100 procent groene stroom uit Nederland. Daar kan ik mee leven.
Maar nu dus die diesel. Wie op verjaardagen vertelt dat hij een elektrische auto heeft gekocht, krijgt in de groene bubbel alom instemmende reacties. Maar wist je dat de productie van een nieuwe elektrische auto een CO2-voetafdruk heeft die zoveel groter is dan van een ouderwetse brandstofauto dat het zeven jaar duurt, voordat je met een elektrische auto minder schade aan het klimaat toebrengt? En dan hebben we het nog niet over alle schaarse conflictmetalen die er voor de productie van een elektrisch voertuig nodig zijn. Ik vind een elektrische auto dus helemaal niet zo vanzelfsprekend. Geen auto zou natuurlijk het beste zijn. Of deelnemen aan het (ja, elektrisch) deelautosysteem Mobigo in Zeist, ook beschikbaar in mijn eigen Den Dolder. Na onze diesel is dit zeker iets om te overwegen. Voorlopig hebben wij die ene auto nog nodig, vooral bij de mantelzorg voor mijn 84 jaar oude moeder.
Wat bijna niemand weet, is dat er in Nederland 120 pompstations zijn, die dieselolie verkopen gemaakt van frituurvetten en andere reststoffen. Het heet Neste My Renewable en wordt ook wel aangeduid met HVO100. De belangrijkste doelgroep van deze 100 procent duurzame dieselolie zijn transportbedrijven die zich naar hun klanten profileren als groene transporteurs. Maar als consument kun je je auto er natuurlijk ook mee voltanken. Daarmee reduceer je de voetafdruk van je autokilometer met meer dan 90 procent. En dat doen wij sinds ruim twee jaar. Het vraagt wat logistieke planning: zodra we in de buurt van één van die 120 tankstations komen (helaas nog niet in Zeist, maar wel in Nieuwegein, Amersfoort en Hilversum), gooien we de tank weer vol, ook al is hij nog lang niet leeg. Het product is niet bestemd voor al diegenen die voortdurend op zoek zijn naar het goedkoopste tankstation en hiervoor desnoods wat omrijden. Want het offer is een meerprijs van 50 tot 75 cent per liter. Het offer voor een iets minder knagend geweten.
Wat zijn jouw duurzame mobiliteitsdilemma’s? Deel ze onder deze column. En deel ook je vragen. Ik duik er graag voor je in.
Ken je de pagina Duurzaam Leven op www.samenduurzaamzeist.nl? Daar vind je ook een paar duurzame mobiliteitstips: Zoals meer informatie over elektrisch rijden in Zeist, een pagina over MobiGo, het elektrisch deelautosysteem in Zeist, Austerlitz en Den Dolder en over het belang van een maandelijkse controle van je bandenspanning.
 Hans schreef eerder: Leven na de groei |
 Meer over diesel: Truckersparade |
 Volgende bericht: Open Huis Kunstenhuis Idea op 26 augustus |
7 jaar
Denk dat die 7 jaar wat negatief is. Jongere onderzoeken laten zien dat elektrische auto’s inmiddels veel beter scoren en de olie industrie juist veel vervuilender blijkt. En er kunnen natuurlijk maar een beperkt aantal mensen op biologische diesel rijden…
Zie ook Vraag me vooral af hoe je aan die 7 jaar komt. Lees hier bijvoorbeeld al na een jaar.
https://tweakers.net/plan/2824/wanneer-is-een-elektrische-auto-duurzame…
7 jaar...
Mooie persoonlijke column! Welkom als autodeler [tzt], je hebt tegenwoordig de keuze uit 3 in Den Dolder.
Het is maar een klein onderdeel van je column en niet de bedoeling met dit bericht de kracht van je eigen stappen en overwegingen weg te halen. Hopelijk inspireert het mensen stappen te zetten! Maar toch...
Ook ik heb een nuancering bij de CO2 belasting van een EV. Inderdaad wordt/werd bij de productie van een EV meer CO2 uitgestoten. Zo'n 40-50% meer.
De 7 jaar komt uit een cherry-picking door de Duitse automobielindustrie betaald onderzoek van 3-4 jaar geleden.
Wat was er mis aan dat onderzoek?
- voor de berekening van de belasting van een EV werd het meest negatieve uitgangspunt genomen, zoals een grote auto, de grijze energiemix in Duitsland, niet de toename van vergroeining van die mix over de levensduur van de auto (door toename van zo'n en windenergie).
Bij de brandstofauto werd gekeken naar een middenklasser, een kleiner model. Tja, dat scheelt. Ook nog werd eens gerekend met de sjoemelwaarden van de uitstoot, te laag. Bovendien werd vergeten dat benzine niet zomaar uit de pomp komt en dat het oppompen, vervoeren en de raffinage ook voor forse c02 uitstoot per liter, dus per km, zorgt.
Al met al werden zo appels met peren vergeleken.
Bij een reële vergelijking van echt alle onderdelen en een vergelijkbare auto, bleek het bij zo'n 25.000 km of 1,5 jaar gebruik te liggen. En nu nog lager doordat blijkt dat de accu's veel langer mee gaan en hergebruikt en gerecycled kunnen worden. Bovendien versnelt de vergroeiing van de stroommix.
De meest duurzame km blijft natuurlijk een niet-auto km, dus lopen, fietsen, ov. Dan de EV deelauto en tot slot de eigen auto. Op biodiesel is natuurlijk een hele duurzame km!
Electrische autos
Verwarrend bericht vind ik. Lees in internationale rapporten dat de tijd is echt aangebroken om electrisch auto te gaan rijden. Nu zegt Hans dus er voorlopig maar van af te zien. Dan hebben ze b.v dus in Noorwegen waar 75% van alle nieuwe autos electrisch zijn hebben de Nooren zich op ‘t verkeerde pad begeven? - Bij ons in Australie zitten we op 3% en volgens Hans z’n boodschap dus houwen zo voor de komende tijd. Gr henk van Leeuwen - Melbourne
reactie op duurzaam
Met dezelfde overwegingen hebben wij nu een gebruikte auto op LPG. Omdat dat, los van electra, de schoonste brandstof is. En we zo de milieu effecten van het produceren van een elektrische auto vermijden. Groet, Emely
Correctie op '7 jaar'
Dank voor jullie reacties. Verschillende lezers hebben mij gewezen op onderzoeken die aanmerkelijk kortere 'terugverdientijden' dan 7 jaar laten zien. Dus ben ik vanavond zelf ook even op onderzoek uitgegaan en heb een paar betrouwbare bronnen geraadpleegd. En naar aanleiding daarvan moet ik mijn opmerking corrigeren:
Allereerst is het uitdrukken van het kantelpunt tussen de uitstoot van een elektrische auto versus een benzineauto in jaren natuurlijk discutabel. Want feitelijk gaat het om het aantal kilometers.
Volgens Milieu Centraal ligt het kantelpunt op 32.000 km, volgens de ANWB op 39.000 km. Als we dat middelen, komen we op ongeveer 35.000 km. Dus ja, als je per jaar 5.000 km rijdt, dan klopt die 7 jaar. Ik schat dat wij ongeveer op 10.000 per jaar uitkomen, dus dan ligt het kantelpunt voor ons op 3.5 jaar. Voor iemand die een eigen laadpunt heeft en zonnepanelen, ligt het kantelpunt nog weer lager. Die optie is voor ons niet mogelijk, wij hebben een tussenwoning.
Daar staat tegenover dat de HVO100 een CO2 uitstoot heeft die slechts 10% bedraagt van die van gewone diesel. Als ik dat in de vergelijking betrek, is er geen omslagpunt en heeft doorrijden op HVO100 tot in lengte van dagen een lagere footprint. Nog steeds uitgaande van het niet zelf duurzaam kunnen opwekken van de stroom voor de elektrische auto. Voor wie een eigen laadpunt heeft, is dat dus anders. Voor een totaaloordeel over duurzaamheid moet ik natuurlijk ook de fijnstof-uitstoot erbij betrekken. En alhoewel we dus wel in een ecodiesel rijden, wint die het natuurlijk niet van de elektrische auto.
Dank voor de kritische reacties! Voor mijzelf verandert dit vooralsnog niets aan mijn keuze, maar het verhaal wordt er wel eerlijker en evenwichtiger van.
HVO100 in Zeist verkrijgbaar!
Via Facebook vertelt Kees mij dat je bij Gulf op het bedrijventerrein in Zeist West ook HVO100 kunt tanken. Dat is goed nieuws, daar ga ik binnenkort eens langs.
HVO diesel in Zeist
Wat zou het mooi zijn als deze biodiesel ook in Zeist te koop is. Het scheelt zeker 90% minder uitstoot.
Welke ondernemer pakt dit op???