1 december 2018
tekst: Linda Ooms
Al langer ergerde ik me aan de hoeveelheid verpakkingsmateriaal die steeds mijn huis binnen drong, vooral bij het kopen van eten. Ik scheidde het plastic, karton en het glas, maar ik voelde me er niet goed bij dat ik überhaupt zoveel verpakkingsmateriaal het huis binnen haalde. Wat er niet aan verpakking is hoeft immers ook niet gerecycled te worden, en bovendien zou dit verpakkingsmateriaal dan niet eens gemaakt hoeven worden. Al jarenlang nam ik een eigen tas naar de winkel en dronk ik water uit een stalen waterfles, maar echt afvalvrij leven had ik nooit geprobeerd. Toen ik samen met drie andere vrouwen uit Zeist, Annet Scheringa, Eleanor Platt en Liesbeth Raymakers in mei 2018 het organisatieteam vormde voor Cleanup day Zeist, vond ik dat een goede aanleiding om een maand afvalvrij te leven. Ik koos de maand juni, want ik wilde zo snel mogelijk starten. Ik hou van uitdagingen en zag dit als een persoonlijk experiment.
Om "zero waster" te worden, zoals mensen heten die leven met zo weinig mogelijk afval, heb je een aantal zaken nodig. Herbruikbare zakjes voor groenten en fruit, lege bakjes en potjes, herbruikbare waterfles en een herbruikbare boodschappentas zijn essentieel. Dan valt je collectie nog uit te breiden met bijvoorbeeld een meeneembare (bamboo)beker, bijenwasdoek, tandpastatabletjes (i.p.v. een tube) en shampoozepen. De webshop van Leven zonder afval biedt hiervoor veel mogelijkheden.
Maar met alleen handige spullen kom je er natuurlijk niet. Op dag 1 bezocht ik de supermarkt bij mij in de straat. Hier ontdekte ik dat het enige dat ik kopen kon was: fruit, bepaalde groenten (wortel, knolselderij en bloemkool vooral) en losse kleine broodjes en croissantjes. Wat ik niet kon kopen was al het andere... Als ik, zoals ik normaal deed, alleen bij de supermarkt zou winkelen zou mij dat dus zeer karige maaltijden opleveren.
Nieuwe wegen leren kennen was dus belangrijk! Bovendien gaf me dat een goede reden om bij kleinere winkeliers te kopen en het dorp waar ik nog niet zo lang woon beter te leren kennen. Met mijn broodzak ging ik naar de bakkerij, waar de bakkersvrouw graag meewerkte aan mijn verzoek. Omdat ze mijn initiatief waardeerde gaf ze me volgende keer dat ik hier kwam bovendien een extra stoffen broodzak. Bij de Turkse winkel kon ik humus halen in een zelfmeegebracht potje. Op de markt kocht ik vis, nootjes en kaas in zelfmeegebracht verpakkingsmateriaal.
Om de keuze nog wat uit te breiden ging ik naar de verpakkingsvrije winkel De nieuwe graanschuur in Amersfoort, waar je naast groenten en fruit, ook pasta, rijst, graansoorten, peulvruchten, pindakaas, honing en mueslirepen verpakkingsvrij kunt kopen.
Zoals je kunt lezen vond ik mijn weg deze maand wel. Ik heb veel lokale winkeliers leren kennen en heb voldoende gegeten en ook vaak lekker. Doordat eten in een verpakking vaak bewerkt is, at ik deze maand ook heel puur. Ik ging ook meer eten zelf maken, een makkelijke of kant-en klare optie kiezen was er niet meer bij.
Leef ik nu nog steeds (zo goed als) afvalvrij? Ik moet toegeven dat ik na de maand juni gemakkelijkere keuzes ben gaan maken. Van streven naar zo goed als afvalvrij leven werd ik niet gelukkig. Je moet constant alert zijn bij de winkeliers waar je wat koopt, voordat je het weet is het al weer verpakt. Daarnaast kostte het bezoeken van de verschillende winkels veel tijd. Ook kreeg ik in juni te weinig eiwitrijke producten binnen, omdat ik deze alleen maar verpakt kon vinden.
Daarom probeer ik nu een mooie balans te vinden, waarbij ik niet te streng voor mezelf ben, maar er wel rekening mee houdt. Ik ben momenteel in Zweden en heb eigen zakjes mee voor groenten en fruit. En een eigen beker voor als ik thee wil voor onderweg.
Ik hoop op veel meer winkels over de hele wereld waar mensen zelf eten als rijst, pasta en nootjes kunnen tappen. Zodat we met zijn allen op een makkelijke manier minder afval de wereld in brengen.