Het centrum van Den Dolder

9 september 2023
tekst en foto’s: Arend Postma

In de reeks winkelcentra in de gemeente Zeist ben ik nu aanbeland in het centrum van Den Dolder. Terwijl ik wat tussen de Albert Heijn en het station slenter en rondkijk worden mijn laatste actieve herinneringen met wat observaties en een beetje Wikipedia geactualiseerd. Het centrum van Den Dolder is duidelijk een organisch gebied waar de tijd het meer dan een eeuw lang voor het zeggen heeft gehad en toeval leidend is geweest. Daardoor is het tot nu toe een bombardement door de sloophamer bespaard gebleven. Maar zeg nooit nooit, want projectontwikkelaars zijn predators, roofdieren die met eindeloos geduld hun prooi in de gaten houden om uiteindelijk dodelijk toe te slaan.

Net als die andere winkelcentra in de gemeente Zeist. Want daar is ontzettend over nagedacht door projectontwikkelaars en vastgoedmagnaten met eurotekens in de ogen, politici die het burgermansfatsoen hoog in hun vaandel hebben en deskundigen die vanuit allerlei disciplines precies weten wat goed voor de ander en de burger is. De perfecte mix om uiteindelijk naadloos langs elkaar heen te werken met één gemende deler: de auto als winnaar, als heilige en onaantastbare voorwaarde om een winkelcentrum aantrekkelijk te maken.

Nu sta ik op station Den Dolder om er de dynamiek te ervaren van NS-sprinters die er een aantal keren per uur aankomen en weer vertrekken. Alle andere voorbijrazende treinen zijn een fractie van een seconde een spiegeling in de ramen van het stationsgebouw. Daar werken ZZP’ers onverstoorbaar aan hun project en een opstap in een NS-sprinter kan zomaar in het zuiden van Patagonië eindigen – zie daar de onmetelijkheid van een provinciaal NS-station.  

In de verte komt een rode locomotief met daarachter wel een halve kilometer aan lege wagens die waarschijnlijk containers uit Rotterdam gaat halen. Het is vloeken in de kerk van de efficiency, maar ik heb een zwak voor lege treinen. Maar ook stations waar niemand in- of uitstapt kunnen op mijn sympathie rekenen.    

Over de spoorwegovergang pal naast de spoorlijn ligt de fabriek van Remia in de zon te glinsteren. Daar worden in de productiehallen vanuit de glimmende aluminium tanks miljoenen flessen met mayonaise, tomatenketchup en andere iets meer exotische sauzen gevuld om zich daarna een weg naar de schappen in de supermarkt vechten. Geen maaltijd, geen BBQ compleet zonder een fles Remia binnen handbereik.

Om enigszins een idee te krijgen van wat ik het afgelopen uur gedurende mijn wandeling gezien heb neem ik op het terras van Bistro Hero een kop koffie en bekijk de foto’s.

Bistro Hero heette vroeger café De Egelantier. Omdat ik op station Den Dolder soms de trein nam was het voor mij toen een soort stationsrestauratie, zoals elk station er een had of op zijn minst een stationsbuurt. Ook was er een aantal keren in De Egelantier een reünie van bezoekers van de cafés en discotheken in de Dorpsstraat in de jaren zeventig en tachtig – krankzinnig hoe gezichten onuitwisbaar kunnen worden.   

Er zal ongetwijfeld een reden zijn waarom ik een foto van de ‘DOGWASH’ heb gemaakt. Want ik heb niets met honden en andere huisdieren behalve met katten – misschien had ik de ‘DOGWASH’ op een industrieterrein verwacht en niet in het centrum van Den Dolder.

De foto is voor mij wel een claustrofobische sensatie, want ik herken mijzelf - vroeger bleef ik in de ‘CARWASH’ altijd in de auto zitten om voor een paar minuten helemaal ‘Zen’ te zijn.