1 maart 2016
tekst: Fons Pennings
De permanente informatiestroom die mensen dagelijks verwerken is enorm. Waar ooit Het Journaal en De Krant gezaghebbende bronnen waren, vliegen de berichten je nu om de oren. Het recht om te zeggen wat je vindt, is een groot goed, maar kent ook schaduwzijden. Als het Journaal een bericht brengt, is het waar, of op z’n minst grondig gecheckt en zoveel mogelijk ontdaan van partijdigheid. Afgelopen maand werd ik getriggerd door een uitspraak van een vrouw over een gebeurtenis in een asielzoekerscentrum: ’t Is écht waar; staat op facebook…., voegde ze vol overtuiging toe aan haar betoog.
Overal op internet is alle ruimte voor ieder commentaar en mening. Over het onderwerp winkelleegstand kom je veel deskundigheid tegen. Wat denk je van de uitspraak: Gemeente Zeist, jullie vragen altijd veel te veel huur van de winkeliers. Mooi dat deze betrokken lezer de vrijheid heeft om zijn mening te geven, maar nu staat die uitspraak op facebook en dus is ’t echt waar…
Behalve dat de meninggevers feitelijk onjuistheden plaatsen, is ook een zorgwekkende negatieve teneur (’t is niet goed, ’t deugt niet, vroeger was alles beter en Zeist gaat bergafwaarts) te bespeuren in de publieke opinie.
Gelukkig maakt het grootste deel van de lezers onderscheid tussen meningen en nieuwsberichten, maar die scheidslijn wordt steeds dunner.
Zo heeft onze plaatselijke krant De Nieuwsbode de status van leverancier van nieuws, waarvan de lezer er over het algemeen vanuit gaat dat de berichten waar zijn. Maar ja, wat het Journaal wel kan, berichten verifiëren en het journalistieke hoor-en-wederhoor toepassen, is voor de Nieuwsbode onmogelijk. De krant verkeert financieel in zwaar weer en heeft daar eenvoudigweg de mankracht niet voor.
Dat betekent in de praktijk dat elke schreeuwlelijk, die iets te klagen heeft, een podium krijgt. Dan krijg je bijvoorbeeld een artikel over een marktkoopman, die klaagt over de verbouwing op Belcour en zegt dat hij vertrekt omdat er niet naar hem wordt geluisterd, terwijl zijn huurcontract allang was opgezegd en hij dus sowieso zou vertrekken. Een stagiaire schrijft een stukje, voor de andere kant van het verhaal is geen tijd en hup…weer een mening als ‘nieuws’ in de krant. En wat misschien nog wel erger is, weer een bijdrage aan het doem-denk-dossier.
Sinds een half jaar kan de lezer zelf een artikel uploaden op de Nieuwsbode. Het stuk komt dan online en soms ook in de gedrukte, wekelijkse krant. Dat probeerden de initiatiefnemers van de satirische facebookpagina De Naald eens uit. Zij plaatsten een bericht over een giftige paddenstoel, die in de Zeister bossen zou zijn aangetroffen in de Nieuwsbode. En ja hoor, het bericht was die week ook in de gedrukte krant te lezen.
De Nieuwsbode heeft in Zeist een verantwoordelijkheid. De gemeente Zeist communiceert haar officiële mededelingen via die krant, waardoor de lezer een hoog het staat in de krant, dus het is waar gevoel heeft. Als je een beetje hart hebt voor Zeist, en dat heeft de Nieuwsbode, betekent dat dat schreeuwerige, te eenzijdige stukken niet thuishoren in onze plaatselijke krant.
En een stagiair uitleggen dat hij met een paar telefoontjes een veel genuanceerder stuk schrijft, dat komt zijn opleiding ook alleen maar ten goede.