Zeist Care Valley

1 januari 2019
tekst en foto: Arend Postma

Soms lees of hoor ik iets waardoor mijn werkelijkheid een beetje overhoop gegooid wordt. Dat had ik toen ik op de radio hoorde dat universiteitscentrum ‘De Uithof’ vanaf nu echt ‘Utrecht Science Park’ heet.

Ik begrijp de ambities van Nederland wel want het kan als klein land met een groot buitenland niet meer om globalisering heen. Dit gegeven en bijbehorende noodzaak sluiten dan weer goed aan bij de persoonlijke ambities van bestuurders. In de boardrooms van onderwijsinstellingen, organisaties en bedrijven op de Uithof, sorry Utrecht Science Park, zitten CEO’s bij wie alleen al een gedachte in het Amerikaans spontaan een paar druppels vocht doet vrijkomen.

Waar komt die behoefte toch vandaan zich met Amerika te identificeren? In mijn jeugd was Amerika mijn beloofde land met Het Wilde Westen, gangsters en wolkenkrabbers. Later kwamen daar ‘On the road’ van Jack Kerouac, eindeloze wegen door Death Valley met bijbehorende motels en de blues als schitterend bijproduct van de slavernij bij. In al zijn schitterende verschijningsvormen hoefde Amerika, als het aan mij lag, niet hier naar toe te komen. Want zijn biotoop was daar aan de andere kant van de oceaan en ik ging dáár wel heen.

Amerikaanse fastfoodketens als McDonald’s, Taco Bell, Pizza Hut enzovoort trokken zich daar niets van aan. Zij stortten zich met hun door psychologen bereide maaltijden op de rest van de wereld. Hun aanwezigheid overal in combinatie met de gewelddadige Amerikaanse marketingmachine leidde tot een wereldwijde vreetcultuur met alle bijbehorende gezondheidsrisico’s - hierdoor zou de wereld nooit meer hetzelfde zijn en obesitas onuitroeibaar.

In 2008 viel de Amerikaanse zakenbank Lehman-Brothers om door gerommel met hypotheken en dat was het begin van de grootste financiële crisis sinds 1930. De ondoorzichtigheid van financiële producten, die zelfs de bedenkers niet meer begrepen, was een schitterend voorbeeld van onverantwoorde en grenzeloze hebzucht. Omdat de tentakels van het Amerikaanse financiële systeem in de poriën van de hele wereld zaten werd ook Nederland niet voor de crisis gespaard.          

Ondertussen was Sillicon Valley begonnen de wereld opnieuw te domineren maar dan via internet. Met kreten als deeleconomie en sociale media, gebouwd op ingenieuze platformen, drongen ze het leven van de burger binnen. Het waren sympathieke bijna communistische filosofieën uitgedragen door bedrijven als Uber, Airbnb, Facebook en Twitter. Maar de euforie was snel voorbij toen steden over de hele wereld geterroriseerd gingen worden door het 24/7 geratel van Airbnb-rolkoffers, kotsende toeristen en onverantwoorde stijging van huizenprijzen. Taxichauffeurs raakten hun baan door Uber kwijt terwijl slimme vacatureplatforms vraag en aanbod tot op het bot tegen elkaar uitspeelden - de ontwrichting van de oude economie was een feit.       

Communistische deeleconomie betekende ineens dat alle winst rechtstreeks in de zakken van een paar initiatiefnemers in Sillicon Valley verdween.

En toen de geesteszieke President van Amerika Twitter ontdekte werden sociale media een serieuze bedreiging voor een zo moeizaam bereikte beschaving – een kleuter moet je niet een Kalashnikov als speelgoed geven.

Schijnbaar succes is overdraagbaar en daarom ontsnapte de geest in Wageningen uit de fles en daar gingen ze zich plotseling ‘Food Valley’ noemen. Is ‘Valley’ de oplossing voor een niet-bestaand probleem of is het een imago kwestie?  

In Zeist dacht men: wat ze in in Sillicon Valley en Wageningen kunnen, dat kunnen wij ook. Want als je alle bejaardenhuizen, verpleeghuizen, privéklinieken, pensioenfondsen voor de zorg en zorgverzekeraars in Zeist bij elkaar optelt dan krijg je heel veel zorg. In Amerika zouden ze dat ‘Care Valley’ noemen.