Lijsttrekker GroenLinks: Roel van Nieuwstadt

4 maart 2022
tekst: Carolien Paasman; foto: Hans van Oosterhoudt

Fractievoorzitter Roel van Nieuwstadt (61) is lijsttrekker van GroenLinks. ''Niet bepaald de gedroomde lijsttrekker van GroenLinks, die zou 23 of 24 jaar oud zijn'', lacht de man die zichzelf omschrijft als ''hartstochtelijk GroenLinkser. Wat leeftijd en achtergrond betreft hebben we trouwens alle smaken in de fractie.''

Van Nieuwstadt woont zo'n 25 jaar in Zeist. Toen zijn arbeidspositie tien jaar geleden veranderde is hij zich gaan verdiepen in maatschappelijke en politieke organisaties. ''Ik werd lid van GroenLinks, werd politiek actief en fractie-assistent. Als je je leefomgeving en dorp echt goed wil leren kennen moet je de politiek ingaan.'' Van Nieuwstadt werkt tegenwoordig drie dagen per week op de Universiteit Utrecht als senior ICT-consultant op de faculteit diergeneeskunde en houdt zich ondermeer bezig met het elektronisch patiëntendossier. ''Dat werkt hetzelfde als in de humane ziekenhuizen, alleen heeft het een extra kolom, voor de eigenaar van het dier.'' Drie dagen per week werkt hij aan de politiek. ''Maandag is mijn leesdag, vrijdag is een dag van ontmoeting en werkbezoek. Vaak zijn er 's avonds vergaderingen. Mijn partner en ik moeten de agenda's naast elkaar leggen om samen dingen te kunnen doen.''

Afgestudeerd als dierenarts werkte Van Nieuwstadt als onderzoeker en universitair docent. Met zijn ''academische bagage'' wil hij zich bij GroenLinks inzetten om ''de urgentie aan teloorgang van biodiversiteit onder de aandacht te brengen, de planeet te redden en de inkomensverschillen terug te brengen naar een acceptabel niveau. Ik heb eerst bedacht wat ik belangrijk vind, en heb me daarna bij GroenLinks aangesloten.''

Hij vervolgt: ''In Zeist zijn stadslandbouw en de belangen van vluchtelingen gebieden waar ik me actief op beweeg. Bij de Syrische crisis was ik een van de initiatiefnemers van 'Welkom in Zeist'. Met mijn partner woon ik aan de rand van het bos.''

Wat heeft uw partij gedaan om de lijst een afspiegeling van de Zeister samenleving te laten zijn? Zowel waar het gaat om man/vrouw als om mensen met migratieachtergrond.
''Dat is min of meer vanzelf gegaan. Onze kandidatenlijst is een afspiegeling van de Zeister bevolking op gebied van afkomst, leeftijd, herkomst en geaardheid.''

Het CBS meldt een flinke toename van het aantal ‘rijken’ dat een beroep doet op de WMO voor huishoudelijke hulp. Een aantal gemeenten laat het inkomen meewegen bij de toekenning. Wettelijk mag dat niet. Het probleem speelt ook in Zeist en kost veel geld. Wilt u dit aanpakken? Hoe?
''We kijken of er mogelijkheden zijn om er iets aan te doen. Gelukkig is het geen zwaarwegend punt.''

Blijft de Slotlaan toegankelijk voor autoverkeer?
Vier jaar geleden was GroenLinks voorstander van een autovrije Slotlaan. ''Daar is de coronacrisis dwars doorheen gebeukt. We willen nu een autoluwe inrichting van Zeist en zijn blij verrast met het voorstel van ondernemers om parkeren aan de Slotlaan voor te behouden aan mensen met een beperking, en overig verkeer te laten parkeren in de garages aan de Antonlaan. We weten dat het afsluiten van de Slotlaan best veel weerstand oproept en daar zijn we gevoelig voor. We moeten het samen met de ondernemers doen.''

Een aantal supermarktondernemers heeft de raad opgeroepen de openingstijden op zondag blijvend te verruimen. Wat vindt u?
''Ga in ieder geval in overleg met de mensen rondom de supermarkten. Weeg de belangen van de bewoners mee, en die van kleine winkeliers en neem dan een besluit.''

Mensen die aangewezen zijn op mantelzorg kunnen vaak niet alleen een avondje uit en moeten ook een kaartje voor hun mantelzorger kopen. Gesubsidieerde organisaties  moeten de mantelzorger een kaartje tegen een symbolische prijs aanbieden.
''Voor.''

Er moet gebouwd worden in Nederland de komende jaren en we hebben tegenwoordig weer een minister voor volkshuisvesting die zich daarmee bezighoudt. Die minister zal geen rekening kunnen houden met lokale wensen. Als het dan toch moet: waar kan in Zeist gebouwd worden?
''Bij Station Driebergen-Zeist kan zeker gebouwd worden. Zes woonlagen is zeker realistisch op die locatie. Technisch gezien kunnen we ook met groen de hoogte in. Het is een van de weinige bouwlocaties in Zeist, je moet daar de hoogte in. Ook kun je bouwen op de Triodos-locatie en het TNO-terrein. En in Vogelwijk wacht een groot terrein op bouwen door een corporatie zodra ze daar voldoende geld voor hebben''

Wat gaat uw partij doen tegen het woningtekort voor mensen met een laag of middeninkomen?  
''Het streven van GroenLinks is om de verdeelsleutel in de woonvisie te veranderen van nu 50% bouwen voor sociale en middenhuur naar op termijn 60 tot 65%. Tot nu toe heeft de gemeente Zeist te vaak slappe knieën gehad. Als omwonenden minder hoog wilden of de projectontwikkelaar aangaf dat het nodig was om minder woningen te bouwen, ging Zeist daar te snel in mee.''

In veel steden in binnen- en buitenland gaan stemmen op om de maximale snelheid in de bebouwde kom standaard te verlagen tot 30 km/uur. Dat is veiliger. Doen we dat ook in Zeist?
''Standaard 30 kilometer per uur. Dat staat in ons verkiezingsprogramma.''

Mag de KNVB 5 hectare van Boswachterij Austerlitz kappen om er voetbalvelden en een parkeerplaats aan te leggen? Gebruik van bestaande clubvelden is voor de bond geen optie.
''Nee. We hebben alle reden om te kijken waar uitbreiding wel kan, in Zeist. Ook hier hebben we zo her en der weilanden die als uitbreiding kunnen dienen. Maar niet direct achter het Dierentehuis Zeist. Een 'nee' van Zeist wordt trouwens geen breekpunt voor de KNVB.''

Overgewicht is een probleem. Fastfood is een van de veroorzakers. Zou de gemeente geen limiet moeten instellen op het aantal fastfoodzaken?
''Het is heel erg moeilijk om hier via beleid vorm aan te geven. Hier zou op basis- en middelbare scholen aandacht voor moeten zijn. Je moet beginnen op de scholen zodat gezond voedsel vanzelfsprekend en leuk wordt. Daar zijn we al mee begonnen.''

Bewegen is belangrijk. Voor bewegen geldt: jong geleerd, oud gedaan. Wat gaat u doen om kinderen uit alle geledingen van de maatschappij in beweging te krijgen?
''We moeten nog meer steun geven aan sportcoaches en samenwerkingsverbanden, en in de openbare ruimte meer plaats inruimen voor individuele sporten zoals mountainbiken en hardlopen. Ook moeten er goede regelingen komen voor mensen met een smalle beurs.''

Wat vindt ú dat er met de Klinker moet gebeuren?
''De Klinker kan vooralsnog blijven staan. We werken het achterstallig onderhoud weg en laten de fusie tussen de bibliotheek en het KunstenHuis eerst zijn beslag krijgen.''

Zeist profileert zich als een fietsstad. Maar de fietstunnel onder de Utrechtseweg dient alleen maar om de auto’s sneller door te laten rijden. Fietsers hadden meer gehad aan een tunnel onder de Kromme Rijnlaan. Ligt die tunnel wel goed?
''Ik had liever gezien dat die tunnel haaks op de huidige richting stond.''

Wat moet er met de OZB gebeuren? En waar moet dan op bezuinigd worden, of wat moet er met de opbrengst gebeuren?
''De OZB moet omhoog. Dat is geen doel op zich maar een noodzaak. Er ligt een financiële opgave op het gebied van jeugdzorg, participatie en de WMO. We hebben een bezuiniging van 10 miljoen moeten doen. We staan voor de keuze: nog meer bezuinigen of de lasten omhoog. Zeist staat in de Top-10 van gemeentes met een laag OZB-tarief, maar heeft hoge lasten voor afvalinzameling en riolering. De OZB verhogen zie ik bij uitstek als een middel om de breedste schouders de zwaarste lasten te laten dragen.''

Wat gaat de gemeente Zeist zelf doen om de klimaatambitie waar te maken? 
''De gemeente Zeist moet bij iedere verandering in de openbare ruimte de hemelwaterafvoer ontkoppelen. Zeist moet groener om hittestress te voorkomen. We moeten minder energie verbruiken. Als winkeliers de deur dicht houden in de winter in plaats van een warmtegordijn te gebruiken, scheelt dat enorm. We moeten minder verlichting gebruiken, de computer minder gebruiken. En natuurlijk zelf meer energie opwekken. Op dit moment is nog maar 15% van de daken in Zeist voorzien van zonnepanelen. Niet alleen kopers maar ook huurders zouden subsidie moeten kunnen krijgen voor het plaatsen van zonnepanelen. De woningcorporaties zouden een deel van het geld dat ze terugkrijgen nu de verhuurdersheffing vervalt moeten gebruiken voor verduurzaming. Zonnepanelen hebben een goed terugverdienmodel; uiteindelijk heeft de installatie van zonnepanelen tot gevolg dat huurders per saldo niet meer woonlasten krijgen.''

Wat windmolens betreft verwijst Van Nieuwstadt naar onderzoek waarin naar voren komt dat mensen binnen een straal van 1500 meter van een windmolen gezondheidsschade zouden kunnen ondervinden. ''Met die kennis zijn er maar heel weinig plekken in Zeist waar je windmolens zou kunnen plaatsen. Er zijn alternatieven denkbaar, zoals verticaal draaiende windmolens op de middenberm van een snelweg. GroenLinks kiest voor het versnellen van het plaatsen van zonnepanelen op daken in Zeist en minder op windmolens. En als er meer windenergie wordt opgewekt op zee gaat bij mij de vlag uit.''