Boos

Onze vaste columnist Henny Fokkema schrijft in het Zeistermagazine regelmatig over de Zeister politiek. In deze column maakt ze zich zorgen over de laatste tumultueuze weken in de landelijke politiek en sluit ze zich aan bij de oproep van Ramsey Nasr om zorgvuldig om te gaan met taal en je woorden in de politiek zorgvuldig te kiezen.

19 november 2024 
tekst: Henny Fokkema; Foto: Roderick Qiu via Pixabay   
 

Boos 

Het is bepaald overdreven te denken 
dat het gedicht een poging betekent 
om iets verstaanbaar te maken, laat staan 
een uiting van priesters die god zien.

Een gedicht is niet meer dan een oor, om te grijpen 
wanneer men geen woorden meer heeft 
in officiële gesprekken, een reling 
bij zeeziekte in de salon.

Jan Emmens 
  

Toen mijn overleden man op een dinsdagmorgen naar later bleek aan de laatste dag van zijn leven begon, parafraseerde hij naar aanleiding van een voorval van die ochtend de dichtregel van Jan Emmens “het voelt als een reling bij zeeziekte in de salon”. 

Op de dinsdagmorgen van deze week reikte mijn huidige partner me het boek aan van Herman Gordijn, “Vrouwen van Herman Gordijn’, waarin het bovenstaande gedicht bleek opgenomen. Afgelopen week voelde ik een zelfde soort onmachtige boosheid waarover Jan Emmens in bovenstaand gedicht schrijft. Wat is er aan de hand in Nederland dat we met ons allen in een situatie dreigen terecht te komen waarin de taal er niet meer toe doet? En hoe actueel kan poëzie zijn! 

Ook al is de landelijke politiek ver weg van ons nog steeds mooie dorp Zeist, als politiek geïnteresseerde columnist kan ik niet laten hierover in het Zeistermagazine te schrijven. 

Spookte het de afgelopen week niet zo in Amsterdam dat er sprake was van “zeeziekte in een salon”. Een salon waarin velen vonden dat er in duidelijke, zogenaamd ferme taal naar een reling, een houvast, moest worden gezocht. Waarom al die grote, soms afschrikwekkende en niet passende woorden? Waarom gaan we met ons allen niet eens op onze hurken zitten en pogen we met elkaar vanuit die positie met gepaste distantie “een oor te zijn om te grijpen”? Waarom laten zovelen hun definitieve waardeoordeel niet even rusten totdat er een uitvoerig onderzoek naar de gebeurtenissen heeft plaatsgevonden? 

Ramsey Nasr deed in zijn moedige podcast “Wordt over omvolking gesproken alsof het niks is" een oproep aan ons allen: let op de taal die je gebruikt! Wacht op het definitieve feitenrelaas en realiseer je dat het altijd een interpretatie is van de door jouw waargenomen werkelijkheid. Let op je woorden! Laten we ons realiseren welke connotatie woorden kunnen hebben. Nasr roept ons op – vanuit welk politiek engagement je ook naar de wereld kijkt – met ons allen ervoor te waken dat we de taal gebruiken om iets verstaanbaar te maken dat niet direct verstaanbaar is. Ga met elkaar op een waardige manier in gesprek. Waardigheid ontleen je aan een klein protest, waarin je ervoor waakt dat je de ander niet uit het oog verliest. 

Ons menselijk bestaan is hoe we ook ons best doen, ontoereikend. Toch voel ik een soort noodzaak om de oproep van Ramsey Nasr door te geven en blijf ik hopen dat we in Zeist op een waardige wijze elkaars oor grijpen.