Margrietlaan – Slopen is het verleden bouwen

1 april 2017
tekst: Arend Postma, foto: Kees Linnenbank

Het verdwijnen van de Margrietlaan is een trein die rijdt. Een aantal flats is al weg maar de laatsten zullen pas ver ná 2019 onder de slopershamer komen zodat er nog woningen voor de opvang van vluchtelingen beschikbaar blijven. Er schuilt een perfecte regie achter de verdwijning: op een dag staan overal nieuwe huizen en wordt het laatste asfalt van de weg afgevoerd. Die zal dan voor altijd overwoekerd worden door keurig onderhouden tuinen met bijbehorende tuinkabouters.   

Het slopen van woonwijken en industriële complexen is fascinerend. De overgang van een vertrouwde omgeving met spelende kinderen, geparkeerde auto’s en een brievenbus naar de desolatie van een maanlandschap en daarachter een nieuwe wereld.  

Een paar jaar geleden werd het hoofdkantoor van de Rabobank in Eindhoven gesloopt en niet iedereen in Eindhoven was daar even blij mee. De markante toren vlakbij het station was beeldbepalend voor de wederopbouwperiode van Eindhoven en het deed daarom veel mensen pijn het te zien verdwijnen.

Hetzelfde lot zal op termijn het computercentrum van de Rabobank aan de laan van Eikenstein beschoren zijn. Hoewel minder imponerend en eigenlijk onopvallend zal het verdwijnen ook hier een enorm gat slaan - de gemeente is nu al bezig er een zinvolle invulling voor te vinden. In de loop van de tijd hebben er duizenden mensen gewerkt met op het hoogtepunt meer dan veertienhonderd en één van hen was ik.

Slopen wordt allang niet meer alleen met de slopershamer bedreven maar ook door middel van bombardementen, aanslagen en explosies.

De aanval met vliegtuigen op het World Trade Center in New York op 11 september 2001 is hier een fraai voorbeeld van. De twee torens van 410 meter hoog - beter bekend als de Twin Towers - zegen door oververhitting van de metalen constructies kaarsrecht ineen en het enige dat resteerde waren stofwolken. Deze beelden zijn op menig netvlies onuitwisbaar net als mijn herinnering van hoe het was, want ik stond ooit op de 110de verdieping.       

Af en toe duikt er in een stad een wijk op waar een projectontwikkelaar het oog op heeft laten vallen vanwege de winstmogelijkheden. In een zaaltje wordt met een overtuigende presentatie de toekomst van de wijk rooskleurig gemaakt. De win-winsituatie voor de huidige bewoners en de projectontwikkelaar spreekt iedereen erg aan.

Er is één probleem: de straten ogen keurig, de huizen bewoonbaar en van verloedering is eigenlijk geen sprake. Met een coöperatieve wethouder kan het dan goed zakendoen zijn door de verloedering een duwtje in de rug te geven. Als een woning leeg komt te staan is het voldoende er voor te zorgen dat die leeg blijft door er geen nieuwe bewoners in te zetten en de ramen dicht te timmeren. Niets is zo destructief en ontmoedigend als dichtgetimmerde ramen en dan is sloop inderdaad de enige optie. 

Elke zondagmorgen als ik via de Margrietlaan mijn rondje Driebergen loop zie ik hoe mensen de hond uitlaten of in de auto stappen voor familiebezoek. Dan is slopen gewoon een stuk werkelijkheid als onderdeel van het dagelijks leven.