Ontdekkingstocht door Zeist

9 mei 2024
tekst en foto’s: Erwin Hagen

Zou het ooit weer eens gaan gebeuren? Een dag zonder regen?

Schuilend voor die regen keek ik op mijn telefoon naar een filmpje van Lebbis (Hans Sibbel) op Youtube.

Een paar uitspraken uit zijn conference: ‘Je leven is een lange ontdekkingstocht naar jezelf.’‘Verras iemand.’’Verveel je.’’Wees niet bang om iets te missen.’
Lebbis beschrijft zijn bezoeken aan New York. De eerste keer langs alle highlights in die stad. Bij latere bezoeken, gewoon gaan lopen zonder doel. Op de bonnefooi. Honderd keer leuker en spannender.

Ik wil New York niet vergelijken met Zeist. Ik woon nu twintig jaar in Zeist en ben vier keer in New York geweest. Zeist is een heerlijke woonomgeving en New York is een fantastische stad. En, Lebbis heeft gelijk, het is veel leuker en spannender om zomaar te gaan lopen door de stad.

Dus toch maar een vergelijking. Ga jezelf vervelen. Loop de deur uit en ga wandelen. Om toch iets van richting te geven: loop naar Nooitgedacht. In het centrum. De mooiste straatnaam die ik in mijn leven ben tegengekomen. En loop dan naar het  Laantje zonder eind. Een betere plek om jezelf te vervelen is er op een laan zonder eind niet. Je kan dan ook de Kozakkenput bekijken.

Het 91 hectare grote gebied van de Kozakkenput hoorde vroeger bij landhuis Beek en Royen uit begin 18e eeuw dat toen in strakke barokstijl werd aangelegd. De landheer liet er vervolgens lange, statige lanen door het bos maken. Een daarvan, het Laantje zonder Eind, voerde voorheen van Zeist naar Amersfoort. De Kozakkenput was er toen nog niet. Dit veranderde in 1804 toen luitenant-generaal Viesse de Marmont met zijn Frans-Bataafse manschappen oefeningen in het heidelandschap hield. Om over voldoende drinkwater te beschikken voor de drieduizend paarden en twintigduizend mannen liet hij dertig putten graven van tien meter diep om bij het grondwater te komen. Om zijn troepen in conditie te houden liet de luitenant hen ook de Pyramide van Austerlitz aanleggen.

Een van de dertig putten is de Kozakkenput. Die naam kreeg de put pas negen jaar later toen een huurlingenbataljon kozakken er bivakkeerde. Door hun wangedrag in Utrecht moesten de huurlingen hun heil elders zoeken.

Kijk onderweg hoe Zeist er uit ziet. Merk, ruik en hoor hoe jouw woonomgeving is. Ga lopen.Net zoals die kozakken, maar dan zonder wangedrag. Voel de geschiedenis van jouw woonomgeving.

En vergeet niet om een paraplu mee te nemen.