Tour de France 2023

15 juli 2023
tekst : Arend Postma en Ruud Vermaase
 

Sinds Ruud Vermaase naar Doorn is verhuisd mailt hij met Arend Postma over de voors en tegens van Doorn versus Zeist. In deel 5: wielrennen.
 

Zeist, 3 juli 2023

Hoi Ruud,

In Bilbao ging de Tour de France 2023 van start. Ik ben geen echte Tour-fanaat en fundamentalist die alle deelnemers kan dromen, tijden tot vele decimalen achter de komma uit zijn hoofd opdreunt en elke etappe van begin tot het einde kijkt. Toch is de Tour een essentieel onderdeel van mijn bestaan. 

Mijn kennismaking en eerste bewuste beleving van de tour was in de jaren zestig in Friesland. Zomers gingen wij, jongeren uit mijn dorp Bakhuizen, altijd bij het Rode Klif in het IJsselmeer zwemmen. Tijdens de Tour kwam daar dan de transistorradio bij en zat iedereen daar omheen om naar de liveverslagen en muziek te luisteren.   

Later in Zeist volgde ik de tour nog steeds via de radio. Dat speelde zich toen af in mijn keuken in gezelschap van een fles wijn en de muziek van onder andere Buena Vista Social Club met Chan Chan. Dat was dan drie weken lang een soort onderdompeling.

De laatste twintig jaar, terwijl ik aan het werk ben, speelt de Tour in de achtergrond van mijn laptop.  Als het spannend dreigt te worden spring ik met een simpele Alt + Tab om te kijken.

Een andere Tour-herinnering heb ik aan Jan Fresen. Hij was ooit een veelbelovend wielertalent uit Zeist waarbij zelfs de Tour de France serieus in beeld kwam - ergens is het misgegaan. Daarna in negentienvijfenzeventig, wij waren onderweg naar Noordwijk, reden Jan en ik in zijn Alfa Romeo door Leiderdorp. Plotseling trapte hij op de rem en wij stonden stil. Zijn wijsvinger priemde naar een stukje grond dat naast een troosteloos volkstuincomplex lag en hij zei: “als dat stukje grond kon praten dan liet ik het onmiddellijk afgraven!”. Daarna trapte hij weer op het gas en schoten we weg. Jan stierf een aantal jaren geleden op een hotelkamer in Beijing.

Ruud, nu komt de onvermijdelijke vraag: heb jij iets met de Tour, en zo ja is die beleving in Doorn hetzelfde als in Zeist?
 

Doorn, 6 juli 2023

Ha Arend,

Ik ben een behoorlijke Tour de France fan, maar niet meer met die begeestering van een jong dromend ventje. Ik ken jouw truc om stiekem op je werk te kijken, zeker als collega’s vol bewondering concluderen dat je nog zo laat aanwezig bent. Of de keuze maken om tijdig in de auto te stappen om de eindfase te luisteren op Radio Tour de France, spannend gemaakt met het beroemde trompetje van Rein van de Broek (Tarantuella).

Mijn eerste ervaring met de Tour was op een camping in Vianden in Groothertogdom Luxemburg. Mijn vader zat voorovergebogen bij de transistorradio, de ene Caballero met de ander aanmakend. Ik snapte er niks van… Ineens sprong hij op: “Hij heeft gewonnen! Jan Jansen heeft gewonnen!” Hij maakte een huppeltje om de klaptafel heen, riep het naar mijn moeder die even opkeek van het wassen van de kleren van vijf kinderen in een wasteiltje. Mijn zussen waren waarschijnlijk aan het zwemmen. Ik kan mij niet herinneren dat er over de hele camping een monsterlijk gejuich losbarstte. In mijn herinnering moet mijn vader de enige zijn geweest die het live luisterde. En campings waren in 1968 natuurlijk niet zo hutjemutje of haring aan haring als nu.

Is de beleving van de Tour in Zeist anders dan in Doorn? Ik denk het wel. Jullie zijn natuurlijk landelijk populair met die schitterende mountainbike trails. Hier in Doorn heb je toch al flinke klimmetjes. Als je via afslag Maarn/Doorn (N227) komt aanrijden ontdek je dat meteen. Vaak zie je daar wielrenners dat stuk vals plat bedwingen. Op die weg ligt onze plaatselijke Chinees (Happy Garden). Ik ging daar een keer vier maaltijden afhalen, we waren met acht man. Ik zal je zeggen dat ik blij was dat ik op de terugweg, dus bergaf, twee loodzware tassen aan mijn stuur had hangen, vol met Babi Pangang, Tjap Tjoy, Foe Yong Hai en Koe Loe Yuk. Bergaf freewheelend, beentjes stil. Voluit profiterend van het extra gewicht, om pas bij de kruising met de Dorpsstraat (N225) in de remmen te hoeven te gaan.

Dus ja. Er is verschil. Ik gok dat de kans op een mooi resultaat in de Tour eerder weggelegd is voor iemand uit Doorn. Bij mountainbiken zal Zeist hogere ogen gooien.
 

Zeist, 7 juli 2023

Hoi Ruud,

In jouw analyse van Doorn en Zeist betreffende Tour- en mountainbikezeges kan ik mij goed vinden. Het is geen wet van Meden en Perzen, maar omgeving speelt zeker een rol in wat voor soort wielrenner die omgeving uiteindelijk op gaat leveren. Zeist en Doorn is als Groningen en Colombia. De eindeloosheid van Groningen bracht Bauke Mollema en Laurens ten Dam voort en de bergen en ravijnen van Colombia de klimmers Nairo Quintana en Egan Bernal. De omgeving van Hoogerheide leverde de familie Van der Poel als veldrijders op. Denkend aan Michael Boogerd uit Den Haag vraag ik mij af wat het landschap van Wassenaar jou als wielrenner opgeleverd zou hebben. Overigens: het Nederlandse landschap verbleekt in de werkelijkheid van de echte grote wielerwereld.

Toen ik jouw herinnering aan de vakantie in Vianden las gingen bij mij een aantal bellen rinkelen. Onder andere door de Caballero die jouw vader rookte. Ineens zag ik die reclame van Caballero, Mantano, Marlboro of Camel van de rokende cowboy weer voor mij. In ieder geval wilde ik in die tijd cowboy worden of Humphrey Bogart want dat maakte mij toen niet zoveel uit. De geschiedenis is daarna behoorlijk te keer gegaan en krachtig gebleken want ik kan er niet zoveel meer van terugvinden.

Daarnaast is het Groothertogdom Luxemburg, waar Vianden dus in ligt, voor mij een klein en beschaafd land met keurige wijnfeesten gebaseerd op de Rivaner wijn en nog veel keuriger campings waar het zo nu en dan regent. En dat past precies in de verhoudingen hoe Europa het kleine land Luxemburg kent: onzichtbaarheid en onberispelijk.  

De gelijknamige hoofdstad met zijn indrukwekkende 153 meter lange Adolfsbrug, talloze banken en een groot aantal Europese instituten kent net als elke grote stad ook zijn rafelige randen. Want na ons aan de cultuur van de historische binnenstad gelaafd te hebben was het stationsgebied de plek om ons in het nachtleven van Luxemburg te storten met alle daarbij behorende diepgang, want de universele mens kent geen grenzen.

Stations en stationsgebieden worden in Nederland steeds meer verbouwd tot oorden van ondraaglijk fatsoen waar je alleen maar koffie koopt en op je mobiel kijkt.

Luxemburg had in mijn herinnering nog veel meer te bieden: goedkope drank en goedkope benzine. Maar in het kader van de Tour de France 2023 ook de gebroeders Frank en Andy Schleck.