Frank Jongert (1954-2024)

Maarten staat stil bij het onverwachte overlijden van Frank Jongert, een Zeistenaar met een groot inlevingsvermogen en liefde voor de medemens. Hij stond veel dorpsgenoten bij en zette zich als vrijwilliger voor tal van zaken in, zoals voor de huiswerkbegeleiding in het Lindenhuis.

29 december 2024

tekst en foto: Maarten Bos

Ik heb in het Zeistermagazine een aantal keren aandacht besteed aan Zeister vrijwilligers. Je hebt natuurlijk hele bekende, zoals degenen die het tot vrijwilliger van het jaar van Zeist hebben geschopt. Duizendpoten die onbaatzuchtig actief zijn in verschillende organisaties. Ik denk bijvoorbeeld aan Zeistenaar Harrie van Dijk, die onder meer actief is voor de wereldwinkel aan de Hogeweg. Of personen die zich volledig inzetten voor een welgekozen doel. Kijk maar eens naar de Ghanese Zeistenaar Francis Taylor die vanuit Zeist actief hulp biedt aan zijn geboorteland Ghana. In deze eregalerij van vrijwillige arbeidskrachten hoort zeker ook een goede vriend van mij thuis: Frank Jongert uit de Dorpsstraat. Hij is onlangs onverwacht overleden. Hij is 70 jaar oud geworden. Voor mij aanleiding om in het Zeistermagazine aandacht te schenken aan deze bijzondere inwoner van Zeist.

Vrije Hogeschool
Frank werd in 1954 geboren in Den Haag. Hij kwam naar Zeist omdat hij deelnam aan het oriëntatiejaar van de Vrije Hogeschool alhier. Die opleiding verliet hij na dat jaar maar hij bleef in Zeist wonen. Eerst in gebouw Victoria aan de Dorpsstraat en daarna op twee andere adressen in dezelfde straat. In Zeist ontwikkelde hij zich tot een in veel kringen geliefde Zeistenaar die overal vrienden had.

Allereerst bleef hij zich interesseren voor de antroposofie. De leer van Rudolf Steiner staat ook aan de basis van de Vrije Hogeschool. Al verliet Frank die school, hij bleef lezingen volgen over de wereldbeschouwing en ging door er over te lezen en te studeren. Hij volgde cursussen bij Antropia en nam mij daar ook mee naartoe. Hij heeft mij erin wegwijs gemaakt. Menigeen introduceerde hij in de antroposofie. Maar het was voor hem een groot, maar zeker niet enige interessegebied.

Doop
Frank legde mij uit dat de antroposofie in de kern ook een christelijke leer is. En christelijk bevlogen was hij ook. In Zeist ging hij naar de Josephkerk in de Rozenstraat. Toen hij al 58 was liet hij zich dopen in die kerk. Dat werd een heel groot evenement met een samenkomst achteraf in Maria Oord tegenover de Josephkerk. Ik was daar ook bij en ik vond het een belevenis. Zijn broer Ronnie, in veel opzichten de tegenpool van Frank maar met exact dezelfde motoriek als zijn broer, ontpopte zich als cateraar. Dominee Marian van Giezen (rechts op de foto), nu coördinator van wijkinloophuis het Lindenhuis, was er ook bij betrokken. Zij hielp Frank bij zijn voorbereiding op de doop en dat moest heel grondig gebeuren. Als Frank echt voor iets ging, dan ging hij niet over 1 nacht ijs en was hij perfectionistisch. 

Sleuteldata
Omgekeerd was Frank aanwezig bij mijn belijdenis in 2016 in de Grote Kerk in Driebergen. Ieder jaar herinnerde hij mij aan de datum van die gebeurtenis. Want zo was hij ook: hij leefde intens mee met wat jou als vriend bezighield en herinnerde je aan sleuteldata. 

Maar Frank deed veel meer. Hij was een steun en toeverlaat voor menig Zeistenaar die met hem problemen wilde bespreken. Ik had in 2015 moeilijkheden met een baan en Frank wist oplossingen daar waar ik het zelf even niet meer wist. Hij luisterde altijd geduldig en belangstellend en zijn adviezen openden nieuwe perspectieven voor de persoon die contact met hem zocht. Een gave, voortkomend uit intelligentie, inlevingsvermogen en liefde voor de medemens. Hij heeft mij enorm geholpen. En anderen ook, zoals één van zijn beste vrienden, de visueel gehandicapte Ed Sanders uit Utrecht. Hij ontmoette Ed tweewekelijks en Ed sprak op de uitvaart van Frank. Hij was emotionele steun en toeverlaat van Ed. Andersom trouwens ook.

Lindenhuis 
En dan zijn werk als vrijwilliger. Hij was actief binnen het Lindenhuis. Het Lindenhuis is een van de vijf Zeister inloophuizen van Kerk en Samenleving. In het Lindenhuis is veel mogelijk. Je kan er lunchen en (op dinsdagavonden) samen eten. Je kan er langs gaan voor een kop koffie of thee. Je kan er ontspannen met spelletjes of handwerk. En er is op de woensdagmiddagen een huiswerkbegeleiding (HWB) voor kinderen van 6 tot 14 jaar. Die is opgezet door de bekende Zeister sociaal werker Mien Ditmar. Ik ben zelf 6 jaar actief voor die HWB en Frank was er jarenlang, tot aan zijn recente overlijden, coördinator van.

Hij deed dat -vrijwillige- werk met grote inzet en betrokkenheid. Hij had hart voor de kinderen, was geïnteresseerd in hun wel en wee en hij stuurde onvermoeibaar de huiswerkbegeleiders aan. Verslappen werd niet getolereerd. Hij zette voor iedereen waar nodig een stap extra, ging ouders en scholen bellen als dat nodig leek voor een van zijn pupillen. Zocht contact met een sportclub toen hij zich zorgen maakte over het gewicht van een van de leerlingen. Voor de docenten van de HWB organiseerde hij ieder half jaar een vergadering die hij opluisterde met mooie, filosofisch getinte inleidende woorden. Ook zorgde hij dat er tijdens de vergadering een inleider van buitenaf een voordracht gaf. Steeds dan over thema's die voor de onderwijskrachten van belang waren, bijvoorbeeld over de vraag hoe om te gaan met kinderen met autisme of met leerlingen met een niet-Nederlandse achtergrond. Gedurende de rest van zo'n bijeenkomst werden dan de lopende zaken binnen de HWB behandeld. Frank's bemoeienis zorgde ervoor dat je kon groeien in je vak als huiswerkbegeleider. Ik ging graag naar de HWB toe. Het is onze bedoeling de HWB te laten voortbestaan ondanks het heengaan van onze coördinator.

Persoonlijk begeleider
Ook was Frank persoonlijk begeleider van een aantal Zeistenaren met een beperking, ook weer als vrijwilliger. Ik denk bijvoorbeeld aan Paul Truyman, die in het Binnenbos woont. En aan Ed Sanders dus, maar de relatie tot hem was er een van vriendschap en was geheel gelijkwaardig. Hij hielp hen met praktische zaken en door te luisteren en geïnteresseerd te zijn. En nu is hij plotseling overleden. Ik sprak hem 3 dagen voor zijn dood nog via de telefoon. We hadden het over de actualiteit, in dit geval de meest recente ontwikkelingen in Syrië. Het interessante van Frank was dan altijd dat hij een perspectief naar voren bracht waar je niet eerder aan had gedacht. Hij werd daarbij geholpen door een enorme belezenheid. Drie dagen later werd hij dood aangetroffen in zijn eigen huis. De arts hield het op een hartaanval. Op woensdagmiddag 11 december belde hij de HWB in het Lindenhuis. Hij voelde zich al te ziek om te komen maar hij gaf nog een absentie door. Daarna werd het stil en twee dagen later werd hij ontdekt. De sterfdatum werd vastgesteld op vrijdag 13 december.

Angsten
Frank is op 23 december herdacht in de Josephkerk. De uitvaart werd voortgezet bij Bosrust aan de Woudenbergseweg. Daarna kwamen velen nog bijeen in zijn geliefde Figi. In dat restaurant was het voltallig personeel op de hoogte van zijn heengaan. Hij was er stamgast, zat er vaak te werken en sprak er met velen af. Alle mensen van Figi roemden zijn hoffelijkheid, voorkomendheid, zachtaardigheid en grote kennis. In de Josephkerk waren de koekjes van Figi geweest. Een mooie attentie. Het was enorm druk in de kerk. En later bij Figi praatte nog een groep van pakweg 25 naaste bekenden na. Er was grote behoefte aan dat napraten en het ophalen van herinneringen. 

Met hem is een zeer bijzonder, menslievend, erudiet en wijs persoon heengegaan die velen in hun hart hebben gesloten. Mild en vriendelijk, maar ook kritisch waar nodig. Makkelijk heeft hij het niet gehad. Alle 5 sprekers in de afscheidsdienst refereerden eraan. Hij had angsten en dwanggedachten. Maar hij overwon die zonder medicijnen te gebruiken. Hij had wel een therapeut maar dan een uit een ander circuit dan het gebruikelijke. Hij wilde zich niet overleveren aan medicatie en verkreeg op eigen kracht en inzet een rijk leven. Dat vind ik een knappe prestatie. Een goede vriendin van hem zei me: "Frank wist zijn lijden om te buigen naar iets waardevols voor zijn medemens. Dat maakt zijn leven in mijn optiek geslaagd".

Ik blijf mijn niet-alledaagse vriend Frank in gedachten houden. Niet-alledaags: naast wat ik al noemde had hij vele opmerkelijke hobby's en interesses. Hij las met veel plezier oude, vaak vergeten kinderboeken van schrijvers als Klaas Norel en Cor Bruijn, hij had grote interesse in trams, tramlijnen en treinen en hij wist heel veel over de geschiedenis van België (waar een deel van zijn familie woont). Om maar wat te noemen. Wat jammer dat we hem moeten missen.