Wordt RaboFacet een hunebed of de nieuwe skyline van Zeist?

14 januari 2019
tekst en foto’s: Arend Postma

Het komt waarschijnlijk omdat wij geen abonnee van het AD zijn en de Nieuwsbode al tijden, ondanks herhaaldelijk bellen en daardoor murw, niet meer bij ons op de deurmat valt. Er zijn natuurlijk genoeg andere kanalen om van de meest recente ontwikkelingen in Zeist op de hoogte te blijven.

Toen las ik een aantal dagen geleden in een wachtruimte een artikel in het AD, gedateerd 5 november 2019. Het ging over een nieuwe woonwijk die de gemeente Zeist op het RaboFacet-terrein aan de laan van Eikenstein wil realiseren. De wijk gaat ‘Zeister Enk’ heten en dat doet dus meteen het ergste vermoeden. De politiek zou daar de daaropvolgende donderdag over debatteren, dus voor mij te laat om er bij te zijn.

Op de website van de gemeente Zeist, op het onderdeel ‘bestemmingsplannen’, staat onder ‘Laan van Eikenstein 9’ een document met de naam ‘ontwerp beeldkwaliteitsplan Zeister Enk’. Het toeval wil dat RaboFacet op een Enk gebouwd is, zodoende bevat het document een inspirerende hoeveelheid verwijzingen die tot het huidige ontwerp geleid hebben.

Met het pleistocene tijdperk van 2,5 miljoen jaar geleden nog vers in het geheugen duikt daar de Enk voor het eerst op. De Enk begon toen als zandgrond en werd door bewerking met humusrijk materiaal in de loop van de tijd bruikbaar als landbouwgrond. Nu wordt Enk, Eng of Es uitgelegd als een hooggelegen akker of veld met houtwallen er omheen, die behalve als gemeenschappelijk bouwland ook als dorpsweide dienst kan doen. Met ‘Zeister Enk’ wordt de nadruk op het agrarische verleden van Zeist gelegd en met de dorpsweide het dorpsgevoel.

In het document wordt over Brinkwoningen, speelaanleidingen en zelfs een schaatsbaantje gesproken. Dan denk ik in Zeist onmiddellijk aan De Brink en de kinderboerderij.

In combinatie met Enk krijg ik visioenen van een brinkdorp in Drenthe, een indrukwekkende zeug en het museumdorp Orvelte. Je kunt erop wachten: want daar rijdt Daniël Lohues met Skik, ‘Op Fietse’ zingend, langs een hunebed. Sentiment kent sinds Rieu geen grenzen, maar hoeveel Drenten zouden zich in hun hunebed omdraaien?

Ondanks urbanisatie ofwel verstedelijking in de omringende wereld is men in Zeist nog steeds bezig een dorpsgevoel met agrarische beleving voor de ‘happy few’ te creëren.

Het is al langer bekend dat Rabofacet Zeist gaat verlaten en TNO ook. Daarnaast gaat er op het terrein van de voormalige rijksinrichting Eikenstein gebouwd worden. Deze verdwijntruc van grote bedrijven betekent dat er op het grondgebied van Zeist meer grond voor woningbouw vrij gaat komen.

Echter, die grond wordt daarna weer genereus aan enkele bevoorrechte personen c.q. projectontwikkelaars toebedeeld zodat de schaarse koek algauw weer op is. Want op het RaboFacet-terrein komen 100 boerderijachtige woningen waarvan 24 goedkope huur, een dorpsweide, een schaatsbaantje en ruim voldoende parkeerplaatsen - dus best veel grond per woning. De grond wordt dus gewoon verpatst en duizenden woningzoekenden die ook graag in Zeist willen wonen hebben weer het nakijken.

Laat mij eens groot denken: geef Zeist met Vollenhove, de Warande en het RaboFacet terrein en omgeving een nieuwe skyline door duizenden appartementen te bouwen. Verbind dit met hoogwaardig 24/7 OV met Amersfoort CS, Driebergen-Zeist en Utrecht CS.

Dan kan het centrum van Zeist daar gewoon op meeliften.   

Volgende bijdrage: Laat de bal spreken