Afscheid nemen van het leven

8 april 2022
tekst en foto’s: Kirsten Vonk

Vroeger gingen we anders dood. Het was gebruikelijk dat we thuis stierven, in een veilige en vertrouwde omgeving, omringd door familie en vrienden. Later werd het stervensproces meer geïnstitutionaliseerd; zodra je einde nadert ga je meestal naar een ziekenhuis, verpleeghuis of hospice als je niet thuis sterft.
Er wordt dan vooral lichamelijk voor je gezorgd. Het word je fysiek zo comfortabel mogelijk gemaakt. Maar hoe zit het met de geestelijke verzorging? Met bijvoorbeeld de levensvragen die spontaan naar boven komen? En vooral ook daarvoor; wanneer je nog niet terminaal ziek bent, maar weet dat je niet lang meer hebt. Hoe kun je tot die tijd nog léven?

Op de WA Hoeve in Den Dolder vind je in een prachtig groene omgeving Stichting Het Bezinningshuis. Binnen is het huiselijk en sfeervol ingericht met onder andere een piano, een haard en comfortabele stoelen.
Oprichters Hilda en Robin Zuidam hebben een mooie en belangrijke missie met dit huis; mensen met een levensbedreigende ziekte en hun naasten ruimte bieden om stil te staan bij de eindigheid van het bestaan.

“We weten dat mensen die niet meer lang te leven hebben, tegen een aantal dingen kunnen aanlopen. Ze voelen bijvoorbeeld de behoefte om terug te blikken op hun leven. Of ze willen opruimen, letterlijk ruimte maken in hun huis of hun leven opruimen. Ook kan het zijn dat ze het over de dood zelf willen hebben. Ze willen hun hart luchten en open eindes bespreken. Dat lukt niet altijd bij familie of vrienden. Ze geven vaak goedbedoelde adviezen terwijl iemand vooral gehoord wil worden. En daar willen wij een rol in spelen”, aldus Robin.

“Wat we onderweg ook wel eens tegenkomen is dat mensen denken dat de dood maakbaar is. Hoe ze de dood rationeel willen ‘regelen’ door middel van bijvoorbeeld euthanasie. Maar dan blijkt ook het geestelijke aspect een rol te spelen. Er komen herinneringen naar boven, er is een gevoel van gemis en gehechtheid en het verlies van controle. Met hen voeren we bezinningsgesprekken; we helpen hen op een andere manier te kijken naar de dingen die hen bezig houden zodat ze meer rust en verlichting ervaren.”

“Doodgaan is een natuurlijk proces en hoort bij het leven. Maar we hebben er vaak genoeg negatieve en donkere ideeën over waardoor we de dood met angst tegemoet gaan. Over deze aannames en associaties wil ik met stervenden, die daarvoor open staan, in gesprek gaan zodat ze zich hiervan bewust worden. De angst zoveel mogelijk wegnemen, onderzoeken en zo een stukje lichtheid brengen. Doodgaan op zich is niet erg. Dat is anders met de ideeën die we er over hebben.”

Hilda en Robin zijn beiden opgeleid als stervensbegeleider. Ze geven geen therapie maar zijn er voor geestelijke begeleiding en ondersteuning. Dat doen ze door middel van individuele gesprekken, en ook organiseren ze allerlei bijeenkomsten. Er zijn bezinningsweekenden waar het om verlies gaat in de breedste zin van het woord; verlies van een persoon maar ook het verlies van een relatie of een baan. Verder zijn er bijeenkomsten speciaal voor mantelzorgers, er zijn bezinningswandelingen, meditaties, muziek en creatieve workshops om verlies en afscheid vorm te geven.

Meer informatie: www.bezinningshuis.nl