De Rode Baron

8 maart 2020
tekst en foto: Erica Pijs

Aan zijn licht noordelijke accent en opgetogen stemgeluid kun je het horen: Hier staat een vrolijke Fries!  
Hij bestelt naast zijn biertje een Keteltje.
“Tsjoch!” klinkt het uitgelaten. Het glaasje is tot de rand toe gevuld en kan niet zonder knoeien opgepakt worden.
Niet voor één gat te vangen, buigt hij voorover en slurpt. “Zo! De kop is er af!”
“Proost!” zeg ik en knik hem aanmoedigend toe. De vrolijke Fries schuift wat dichter naar me toe en geeft me een hand.

Henkes, geboren Henk, dankt de extra toegevoegde letters aan zijn naam aan zijn tijd bij de luchtmacht. “Iedereen had daar een nickname,” vertelt hij, “en ik dronk toen ook al graag een borrel, een Jonge Henkes, in de Mess, de bar van de luchtmacht.”

Op zijn telefoon, alias draagbaar foto-album, toont hij mij foto’s van hem in uniform, handen schuddend met hoge omes, zijn trots vooruitgestoken borst behangen met medailles. “Elke medaille heeft een verhaal,” zegt hij.

Verder komt hij niet, want daar komt Hans binnen en die heeft, zoals gewoonlijk, ook een verhaal.
We staan natuurlijk in de kroeg. Voor een diepte-interview moet je elders wezen, zo blijkt maar weer eens.

Even later pakt Henkes toch de draad weer op. Voordat één van zijn favoriete kroegen onlangs van eigenaars wisselde, hing daar een heel grote afbeelding van The Red Baron aan de muur. “Ken je die? Die hangt nu in mijn slaapkamer! Gekregen van die vorige eigenaars, omdat ik bij de luchtmacht heb gezeten.” vertelt Henkes op enthousiaste toon.
“Weleens van gehoord ja,”zeg ik en ik buig een beetje in Henkes’ richting om de rest van het verhaal, dat geheid gaat volgen, goed te kunnen verstaan. Henkes pakt ondertussen weer zijn ‘telefotoalbum’ en tien seconden later kijk ik naar een foto van het bewuste schilderij.

Hij vertelt over de Duitse piloot, Manfred von Richthofen, die tijdens de eerste wereldoorlog niet minder dan tachtig vijandelijke toestellen neerhaalde in zijn rode dubbelgevleugelde toestel.
Ik zie vooral de IJzeren kruizen.

“Wat een klootzak, die von Richthofen.”
Henk hoort de afkeuring in mijn stem en voegt snel toe dat dit natuurlijk vreselijk was. “Maar Erica”, hij wijst nadrukkelijk met een vinger in het luchtledige vlak onder mijn neus, terwijl hij zijn andere hand op mijn schouder legt, “de man was ook een held! Hoe gek het ook klinkt, hij was een voorbeeld voor alle piloten, ook de Engelse! Hij was een Top Gun!”
“En zijn vliegtuigje, hangt nu in jouw slaapkamer ter inspiratie?”
De jeugdige Henkes kijkt me ondeugend aan en ik knipoog naar zijn vrouw, die inmiddels ook is aangeschoven.

Oké, leuk! Nu weet ik eigenlijk nog steeds niet of Henkes zelf ook ooit een hoogvlieger was, zoals de foto’s met medailles doen vermoeden. Henkes is blijkbaar bescheiden, maar zijn verhaal is precies de reden dat het zo gezellig is in de kroeg. Dat schilderij van de Rode Baron heeft hij zeker verdiend!
Tsjoch, Henkes!
Top Gun mooie verhalen verteller!

Volgende bijdrage: Botsingen, frustraties en hoe we het dan weer goedmaken