Van links naar rechts

16 juni 2024
tekst en foto: Noks Nauta

Nee, dit wordt geen column over politiek, maar over links en rechts in het verkeer.

Niet links rijden!
Op een stille zaterdagochtend kwam ik lopend op de rotonde waar de Blikkenburgerlaan de Koelaan kruist en overgaat in de Waterigeweg, vlakbij mijn huis, een links fietsende mevrouw tegen. Ik vond dat erg gevaarlijk en werd boos op haar. Ze stapte meteen af. “Waarom doet u dit?” vroeg ze me, en ze klonk aangeslagen. Ik legde haar uit dat ik dagelijks mensen tegenkom, die hier links rijden, dat dat gevaarlijk is en dat ik er steeds van schrik. Dat de rotonde toch echt rechtsom gereden moet worden. Ze was verbaasd. “Maar je mag hier toch links rijden“ stelde ze vast. “Nee, dat mag dus niet.” Ik legde uit dat het daar inderdaad een onduidelijke situatie is, omdat er op één deel van de rotonde wel links gereden mag worden, maar dat deel is daarom met een middenstreep aangegeven.

Geen opzet
Inmiddels merkte ik dat deze mevrouw echt geen boze opzet had met haar fietsgedrag, dat ze geen haast had en geen stuk wilde afsnijden voor haar eigen gemak. Sterker nog, ze vertelde me dat ze zich juist altijd aan de verkeersregels hield. Ik schaamde me een beetje dat ik zo boos op haar was geworden, maar door dagelijkse ervaringen met mensen die gevaarlijk rijden, is mijn tolerantie hiervoor sterk afgenomen.

Al gemeld bij de gemeente
Ik vertelde aan deze mevrouw dat ik nog niet zo lang in Zeist woon en dat ik, toen ik hier net woonde, de situatie bij deze rotonde ook vreemd vond. Dat ik dus ook begreep hoe haar verwarring met betrekking tot het links rijden hier kon ontstaan.

Ik vertelde haar ook dat ik deze situatie had gemeld aan de gemeente en een oplossing had voorgesteld. De afdeling verkeer van de gemeente reageerde daarop, dat we in Nederland gewoon rechts rijden, en dat het dus echt niet nodig is om mensen te vertellen dat ze niet links mogen rijden. En tot slot stond in de reactie dat het hier om gedrag van mensen gaat en dat dat niet veranderbaar is. Nu ben ik het daar als psycholoog natuurlijk helemaal niet mee eens. Al weet ik ook dat gedragsverandering niet eenvoudig is.  

Hoger doel
De mevrouw op de fiets, met wie ik inmiddels echt in gesprek was gekomen, was oprecht geïnteresseerd in waarom ik mensen in het verkeer aanspreek op gevaarlijk gedrag. Dat kon ik haar uitleggen. Ik wil gewoon veilig kunnen wandelen en fietsen. Maar ik heb er ook een hoger doel bij. Ik meen dat verkeersgedrag een afspiegeling is van het maatschappelijk verkeer tussen mensen. Ik zie steeds vaker in het verkeer dat mensen alleen aan zichzelf denken en niet aan anderen. Zij vertonen gedrag dat gevaarlijk is voor anderen én voor zichzelf. Ik zie dat steeds meer mensen dat in het maatschappelijk verkeer ook doen. Ik denk dus dat het stimuleren van veiliger verkeersgedrag implicaties zal hebben voor veiliger en prettiger maatschappelijk gedrag.

Iets geleerd
Ik heb ook wat geleerd op die zaterdagochtend: ik probeer ondanks mijn schrik en irritatie toch vriendelijk te blijven. Er zijn dus nog meer mensen zoals ik, die zich graag aan de verkeerregels houden. Die mensen wil ik juist steunen.