1 februari 2015
tekst: Floor de Bruin, foto’s: Mercy Ships
Floor de Bruin komt uit Zeist en heeft al jaren een droom. Zij wil zich inzetten voor de armsten van deze wereld. In het najaar van 2013 vertrok ze naar Afrika en om te gaan werken voor Mercy Ships. Dat is een internationale christelijke hulpverlenings- en ontwikkelingsorganisatie die hoop en genezing brengt. Zij geeft gym- en computerlessen aan de 55 kinderen van de medewerkers die twee tot vijf jaar werken op het ziekenhuisschip, de Africa Mercy in Madagaskar. Een drijvend dorp. Een ooggetuige verslag van een jongere uit Zeist.
Wonen in Madagaskar
Als Mercy Ships zijn we in staat elk jaar honderden mensen te helpen met operaties op het schip, en nog veel meer mensen met behandelingen in het land. Het is geweldig dat we zo’n verschil kunnen maken in de levens van mensen. Maar helaas moeten we ook nee zeggen tegen vele anderen, die niet door de screening komen omdat we niet in staat zijn ze goed te helpen.
In december reisde ik onverwachts naar huis in Zeist in verband met een ernstige ziekte van mijn vader. Wat was ik dankbaar dat er zo goed voor hem gezorgd werd in het ziekenhuis in Nederland. Hij kreeg alle pijnbestrijding die nodig was om zijn pijn zo min mogelijk te maken. Er stond altijd een zuster of broeder klaar om hem te helpen. Hoewel er helaas niets meer voor hem te doen was, en hij na een kort ziekbed overleed, werd alles wat mogelijk was voor hem gedaan. Mensen vroegen me: “Was er dan echt niets meer te doen? Konden ze niet opereren?” Nee… niet alles is te ‘fixen’ en uiteindelijk moeten we met ziekte en dood leren omgaan. Het deed me nadenken over het contrast tussen de wereld waar ik vandaan komt en het leven in Madagaskar.
Mijn vader en ik
Een van mijn vrienden op het schip, Yfke Terpstra, is een Nederlandse verpleegster die palliatieve zorg verleent in het land waar we verblijven met de Africa Mercy.
Zij vertelt mij hierover: “Wij brengen bezoeken aan mensen die het schip niet meer kan helpen. Die kanker hebben of een andere ernstige ziekte en die na zes maanden tot een jaar zullen overlijden. Tijdens de bezoeken proberen we een band met ze op te bouwen. We gaan in op vragen die ze hebben over de ziekte. En als ze pijn hebben, geven we ze pijnmedicatie. We geven familie advies hoe ze de patiënt kunnen verzorgen. En we nemen tijd om met ze te bidden.”
Verpleegster Yfke Terpstra
Ik vraag haar of er enige zorg is in dit soort landen voor mensen die zo ernstig ziek zijn. Ze antwoordt: “Nee, eigenlijk niet. Er is nog nooit een verpleegkundige bij hen thuis geweest. In het ziekenhuis wordt vaak niet duidelijk verteld wat ze hebben en er wordt vaak lang doorbehandeld terwijl behandeling geen zin meer heeft.
Mensen zien lijden hier als een deel van het leven. Ze erkennen het. Het hoort bij het leven. Mensen zien het als hun lot. Natuurlijk hebben ze er moeite mee, maar ze weten dat je het lijden niet kunt uitsluiten. Ook al kunnen we de mensen niet beter maken, we kunnen wel een verschil maken. Ze zeggen allemaal: we zijn zo dankbaar dat je komt. Advies geven en dat je er bent, dat is het allerbelangrijkste. En met hulp van God, die werkt op bijzondere wijze.”
Op bezoek bij een patiënt
Mijn visie op zorg is veranderd. Wij zijn heel bevoorrecht in onze maatschappij. Soms schiet de zorg te ver door in Nederland. Wij hebben de keuze om niet te lijden, door bijvoorbeeld euthanasie, maar hier zeggen ze: we moeten door dat lijden heen. Ik zou niet meer in Nederland willen werken in een ziekenhuis. Het is hier zo nodig.
Ik vind het erg bijzonder om de verhalen te horen over het werk dat Yfke dagelijks doet. Het is niet makkelijk om bij mensen thuis te komen, soms in erbarmelijke omstandigheden, waar nog zo weinig te doen is aan het lijden. Maar wat mooi dat ook dit onderdeel is van het werk van Mercy Ships.
Pijnbestrijding
Mijn ervaring met mijn vader heeft me des te meer doen beseffen wat een voorrecht we hebben om te leven in een land waar elke persoon een dokter kan opzoeken als dat nodig is. Waar dokters alles doen wat mogelijk is om ons te helpen. Waar we zorg een recht vinden.
Wat zijn er veel plaatsen in deze wereld waar dat anders is. En wat ben ik blij dat ik deel mag uitmaken van dit drijvende ziekenhuis, dat een enorm verschil maakt in de levens van mensen, en zo hoop en heling brengt – elke keer opnieuw een wonder.
En ja, ik ben erg verdrietig dat mijn vader er niet meer is. Maar dankbaar dat er zo goed voor hem gezorgd is in zijn laatste dagen.