Online ontspannen?

Marieke Markensteijn is de klimaatburgemeester van Zeist. “Het online leven zorgt niet alleen voor minder offline verbinding tussen mensen, maar streaming zorgt ook voor veel CO2-uitstoot. In samenwerking met Samen Duurzaam Zeist organiseer ik daarom een bewust avondje uit met de Climate Movie Night. Op woensdag 19 maart draaien we in Figi de film Green Musketeer".

8 maart 2025

tekst: Marieke Markensteijn; foto: Jorn van der Lee 

Afgelopen maand verscheen een nieuw rapport van Interdigital, dat stelt dat 4 procent van de totale wereldwijde CO2-uitstoot wordt gegenereerd door streaming. Dat is 1,75 miljard ton CO2 per jaar (gelijk aan heel Nederland, Marokko en Polen samen) en maar liefst het dubbele van de totale uitstoot van de luchtvaart. En zo hebben nog meer dagelijkse gewoontes van miljoenen, zo niet miljarden mensen (en vaak ook van mijzelf), een groot negatief effect op de aarde: “ontspannen” online. 

Hoewel streamen ervoor zorgt dat er minder plastic wordt gebruikt voor de verpakkingen van dvd's en CO2 van de distributie wordt bespaard, zorgen de koelinstallaties van het groeiend aantal datacenters voor veel CO2-uitstoot. En dan hebben we nog niet over de CO2-uitstoot van de producties. En het individuele stroomverbruik en andere verborgen impact op de planeet die de productie en werking van routers, modems, tv's, laptops, tablets en smartphones met zich meebrengen. Ik schrik er zelf van als ik tel hoeveel apparaten wij in ons gezin in gebruik hebben. 

De massa-individualisatie van afgelopen decennia samen met het door de digitale revolutie gecreëerde maakbare online leven zorgen ook voor veel minder offline menselijke verbinding. Steeds weer op zoek naar die online dopamine rush. In plaats van samen heerlijk lachen (of huilen), een aanraking of gewoon een luisterend oor. 

Hoe kunnen we deze verslavende vorm van online ontspanning, die door externe factoren zoals kapitalisme en de digitale revolutie zijn geworden tot gigantische klimaatvervuiler, terugdringen? Bestaat er wel zoiets als eco-vriendelijk streamen? Of gaan we dan toch terug naar de tijd van de bioscopen en theaters? 

Naast technologische ontwikkelingen vanuit de streamingsdiensten om datagebruik en stroomgebruik terug te dringen denk ik dat we voornamelijk ons eigen gedrag moeten gaan aanpassen. Online sufficiency. Volgens mij zit de oplossing in "terug naar de basis", genoeg is gewoon echt genoeg. We hoeven niet nog meer nieuwe series, maar herhalen gewoon oude parels. Dit scheelt de impact van de productie en nieuwe data. Ik ben zelf bewust bezig om meer offline ontspanning buiten huis te zoeken door af te spreken met vrienden, een museum of voorstelling te bezoeken, een gezelschapsspel te doen na het eten of gewoon buiten op je eigen balkon of terras te genieten van de zon, de natuur of mensen om je heen. 

Zou het misschien helpen als je tijdens het streamen in beeld brengt wat je had kunnen besparen door een offlineactiviteit te doen? Dat je bij het kijken van een nieuwe serie regelmatig ziet verschijnen hoeveel CO2 je had kunnen besparen door een biertje te drinken in de kroeg om de hoek met een oude vriend? 

Ik help je in ieder geval graag met inspiratie voor een leuke, leerzame en lokale offlineactiviteit, want die zijn er gelukkig genoeg. In samenwerking met Samen Duurzaam Zeist organiseer ik daarom ook een bewust avondje uit met de Climate Movie Night. En wat denken jullie van een Groene Pubquiz binnenkort?

Climate Movie Night
Met de "Climate Movie Night" hoop ik onder de inwoners van Zeist meer bewustwording te creëren over de problemen rondom klimaat, milieu, natuur en de mensheid waar we niet meer onderuit kunnen. En door rondom het thema van de film met elkaar in gesprek te gaan, te komen tot handelingsperspectief om echt een verschil te kunnen maken. Als individu of in je buurt of wijk. 

Woensdag 19 maart vindt de eerste Climate Movie Night plaats in Figi Zeist. "Green Musketeer" gaat over een uitvinder met dezelfde missie als ik heb: de wereld een stukje mooier, gezonder, groener (en gezelliger) maken. De documentaire vertelt het fascinerende verhaal van uitvinder Pieter Hoff, een man met een baanbrekend idee: hij wil 2 miljard hectare grond herbebossen om de aarde en de mensheid te redden. Met zijn slimme uitvinding maakt hij het mogelijk om bomen te laten groeien in de droogste gebieden, zélfs met weinig geld en weinig water. Maar een briljant idee blijkt niet genoeg te zijn…

Na afloop van de documentaire is er gelegenheid om in gesprek te gaan met de regisseur van de film, De Groene Makelaar van Zeist en met elkaar over de grote en kleine klimaatuitdagingen van deze tijd. 

Ben je erbij? Samen Duurzaam Zeist geeft 10 procent korting op de kaartjes met kortingscode SDZ10. 

Climate Movie Night zal een aantal keer per jaar georganiseerd worden. Heb je ideeën over een duurzaam onderwerp of samenwerking? Laat het weten via mariekemarkensteijn@gmail.com of via instragram.com/groeneburgermoeder