28 mei 2020
tekst en beeld: Anke de Jong-Koelé

Afscheid nemen van een geliefde, van werk, van een dierbare vriendschap, of van een fijne plek om te wonen, we krijgen er allemaal in ons leven mee te maken. Je hebt je gehecht aan iemand die dichtbij je stond, met wie je lief en leed gedeeld hebt, met wie je bevriend was. Of je hebt je gehecht aan werk dat je graag deed of waar je een bepaalde identiteit aan ontleende. Je hebt afscheid genomen van een fijne plek waar je woonde en je gaat een nieuwe fase in. In deze onzekere tijd van het Corona virus zal dit voor veel mensen gelden. Maar ook als je niet te maken hebt met een sterfgeval door Corona of je baan bent kwijt geraakt,  we hebben allemaal (tijdelijk of voor langere tijd) afscheid moeten nemen van de zekerheden die we dachten te hebben in het leven.

Verwacht of onverwacht

Soms kies je zelf voor het afscheid, soms overkomt het je en moet je noodgedwongen afscheid nemen. Soms heb je het aan zien komen en soms komt het als een donderslag bij heldere hemel.

In beide gevallen weet je niet wat je te wachten staat. Je kunt je een voorstelling maken hoe het is om alleen verder te moeten zonder je partner, zonder je kind. Of je maakt je een voorstelling hoe het is om niet meer naar je werk te gaan of om op een andere plek te gaan wonen. Maar echt weten hoe het zal gaan kan niemand en dat voelt onzeker.

Vertrouwen is jouw relatie met het onbekende, iets dat je niet onder controle hebt. je kunt immers niet alles controleren *

Omgaan met onzekerheid

Kun je dat aan, niet weten hoe iets loopt? Hoe ga je daarmee om? Reageer je zoals je altijd doet en hoe gaat dat dan?

Omgaan met onzekerheid is één ding, leren vertrouwen is nog weer wat anders. Bovenstaande spreuk vind ik daarom zo mooi want het geeft aan dat je er zelf een actieve rol in hebt. Je kunt leren een relatie op te bouwen met het onbekende. Je kunt onderzoeken wat er bij jou gebeurt als alle zekerheden wegvallen. Kortom, het is een innerlijke zoektocht naar het onbekende én naar jouw reactie daarop.

Onze natuurlijke neiging is om de dingen onder controle te houden en zo grip te krijgen op de onzekerheid. Maar controle is niet altijd mogelijk, hoe graag we dat ook zouden willen.

Jouw innerlijke wereld

Vertrouwen is verwarrend, het lijkt zo simpel maar als je het probeert te pakken is het zo ongrijpbaar *

Zoals bovenstaande spreuk aangeeft is vertrouwen ongrijpbaar. In elke situatie die je meemaakt kun je proberen op je vertrouwde reactiepatroon terug te vallen maar dat werkt niet altijd. Je zult dan nieuwe wegen moeten zoeken die jou weer een basis kunnen geven.

Ik zou mijn vertrouwen bijna voor kunnen stellen als onzichtbare handen die we uitstrekken in de wereld, op zoek naar iemand om vast te houden terwijl we een onbekende toekomst tegemoet gaan *

Leren vertrouwen heeft ook alles te maken met leren kwetsbaar te durven zijn, leren hulp te vragen, mensen om je heen verzamelen die jou kunnen steunen in je zoektocht naar houvast. Openstellen voor wat een ander voor jou kan doen en wat jij voor een ander kan zoen. Maar ook openstellen voor wat er in jouw binnenste gebeurt. En dat laatste is vaak iets dat we graag wegmoffelen, niet naar durven of willen kijken. Doorgaan, afleiding zoeken en hopen dat het vanzelf oplost. Toch werkt dat niet altijd.

Vragen die je jezelf kunt stellen:

• Wat gebeurt er met je als je niet weet hoe het verder moet?
• Welke sensaties ervaar je als je in een onzekere situatie zit en waar in je lichaam voel je dat?
• Wat helpt je om rustig te blijven en niet in paniek te raken?
• Hoe ziet jouw steunsysteem eruit? Heb je iemand die oprecht luistert zonder advies te geven?
• Wie durf je om hulp te vragen? Durf je je kwetsbaarheid te tonen?

Laten we eens proberen om de kwetsbaarheid niet weg te stoppen. En laten we eens proberen om alle mooie initiatieven die er in Coronatijd ontstonden en nog ontstaan, te blijven omarmen zodat we al dat moois wat we voor elkaar doen ook in de toekomst blijven doen. Als we zo voor elkaar kunnen zorgen dan kan het vertrouwen terug komen. Vertrouwen in ons zelf, in onze samenleving. Ook als we afscheid moeten nemen van mensen, van zekerheden, van ons oude leven.

Doe je ook mee?

* De uitspraken komen uit het onderstaande filmpje van La Scuola:

Anke de Jong-Koelé heeft een praktijk voor psychosociale begeleiding rondom zingeving, levensvragen en verlies.

Volgende column: "Nee mama, het is niemand"