Ode aan de Lanterfanters

KunstenHuis Idea organiseerde rond de Boekenweek een schrijfwedstrijd ‘Mooi woord in je moerstaal’, passend bij het Boekenweekthema: ‘Je moerstaal’. Winnaar Ewout Schröder kreeg de prijs uitgereikt door cultuurwethouder Laura Hoogstraten (GroenLinks) voor zijn verhaal over het mooie woord ‘Lanterfanters’.

6 april 2025

tekst: Ewout Schröder

Dit is mijn ode aan de lanterfanters,

de flierefluiters, de dagdieven, de baliekluivers.

Lange tijd haalde ik mijn neus voor jullie op. Excuus daarvoor. Het komt door mijn oma: bij haar om de hoek woonde een meneer die zijn dagen starend in zijn voortuin sleet.

Die man, zei mijn oma indringend, is een lanterfanter. Hij belichaamde alles wat ik níét mocht worden.

Ik werd ouder en begreep steeds minder goed wat het probleem nu precies was. Wie deed hij kwaad?

Ze verdwijnen langzaamaan uit ons straatbeeld: de straatslijpers, de verkwanselaars, de leeglopers. En voordat je, net als mijn oma, juicht bij die gedachte – het is een gemis.

Want hoe kun je nu op ze neerkijken? Waarom zou je ze nawijzen of denigrerend over ze spreken?

Ze hebben geen koloniën gesticht. Geen vlaggen geplant. Geen naties verdeeld, geen grenzen getrokken. Ze hebben geen bossen verbrand, geen oorlogen verklaard. Ze hebben niets geclaimd. Niets geëist.

Het enige wat ze doen, is niets.

Zo brengen ze slenterend, dwalend, zoekend, vertragend, verslonzend, verkwistend, 
de ratrace tot stilstand.

Die verrekte ratrace waar wij allemaal onderdeel van uitmaken. Gehersenspoeld door de goden van de vooruitgang, beïnvloed door efficiëntiegoeroes, sprinten we van afspraak naar afspraak. Alles om maar niet stil te hoeven staan.

Doe mij dan maar de levenskunst van het lanterfanten.

De slenterende, ambitieloze zielen krijgen vanaf vandaag mijn voordeel van de twijfel.

Binnen een paar jaar zijn wij, met onze zelfverklaarde geoptimaliseerde levens, verslonden door het allesverslindende AI-monster en is het hun beurt.

De Lanterfanter zal namelijk overleven, zij is in staat om de ruimte tussen nergens vandaan en nergens heen op te vullen met helemaal niets.

En daar, waar niets hoeft en niets moet, bloeit het leven weer op.
 

foto: Monique Huijdink